Trong lễ cúng Rằm tháng Giêng, việc biết và thực hiện đúng bài văn khấn là rất quan trọng để cầu lộc tài cho cả năm mới. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết văn khấn này theo truyền thống Việt Nam.
Rằm tháng Giêng – Tết Nguyên Tiêu và những ý nghĩa
Rằm tháng Giêng, hay còn được gọi là Tết Nguyên Tiêu, là dịp mà nhiều người tin rằng là đêm Phật giáng lâm. Vì vậy, đây thường là dịp mọi người đi chùa cầu an, cầu may và cúng sao giải hạn.
Từ nguyên của Tết Nguyên Tiêu cũng rất đặc biệt. “Nguyên” có nghĩa là thứ nhất, “tiêu” là đêm. Tết Nguyên Tiêu chính là đêm rằm đầu tiên của năm mới. Đây cũng là thời điểm mà người nông dân chuẩn bị xuống đồng làm đồng ruộng. Trước khi xuống đồng, họ luôn làm lễ để tỏ lòng nhớ ơn tổ tiên, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Chuẩn bị đồ cúng Rằm tháng Giêng
Vào ngày Rằm tháng Giêng, mỗi gia đình thường chuẩn bị hai lễ cúng: cúng Phật và cúng gia tiên.
Mâm lễ cúng Phật là mâm lễ chay tinh khiết, bao gồm hương, hoa, quả tươi, đèn nến, xôi, oản… Nếu gia chủ là Phật tử, có thể ngồi trước bàn thờ Phật để tụng một thời kinh Phổ Môn hoặc kinh Dược Sư để cầu bình an cho gia đình. Nếu không tụng kinh được, có thể dâng hương và tụng đọc bài lễ bái Tam Bảo.
Mâm lễ cúng gia tiên là mâm lễ mặn hoặc chay, bao gồm đầy đủ các món ăn tinh khiết của ngày Tết. Đặc biệt, bánh trôi (chè trôi nước) là một món không thể thiếu. Việc ăn bánh trôi vào ngày Tết Nguyên Tiêu mang ý nghĩa mong muốn mọi việc trong năm được suôn sẻ, trôi chảy.
Mâm cỗ chay cũng có điểm đặc biệt, với sự hiện diện của các màu sắc tượng trưng cho ngũ hành. Màu đỏ tượng trưng cho hành hỏa, xanh của hành mộc, đen của hành thổ, màu trắng của hành thủy và màu vàng hành kim. Mâm cỗ mặn thông thường gồm 4 bát và 6 đĩa, tổng cộng là 10 món ăn. Đồ cúng khác gồm: hương, hoa, quả tươi, vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu, thuốc lá…
Văn khấn gia tiên và văn khấn thần linh
Dưới đây là bài văn khấn gia tiên và văn khấn thần linh Rằm tháng Giêng theo cuốn sách “Văn khấn Nôm” của Thượng toạ Thích Viên Thành (Nhà xuất bản Thanh Hoá). Đây là những bài văn khấn đầy đủ và chính xác.
Văn khấn gia tiên Rằm tháng Giêng:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Kính lạy:
Hoàng thiên hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Ngài Bản cảnh Thành Hoàng, Ngài Bản xứ Thổ Địa, Ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
Tổ tiên, Hiền khảo, Hiền tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ khảo, Tổ tỷ).
Hôm nay là ngày:...
Gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con cảm nghĩ thâm ân trời đất, chư vị Tôn thần, nhớ đức tiên tổ, mỗi niệm không quên. Do chúng con sắm sanh lễ vật, sửa sang hương đăng, trần thiết trà quả dâng lên trước án.
Chúng con kính mời:
Ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương.
Ngài Bản xứ Thần Linh Thổ Địa.
Ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần.
Cúi xin giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, chư vị Hương linh Gia Tiên nội ngoại trong họ, cúi xin thương xót con cháu giáng về linh sàng, chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị vong linh, tiền chủ hậu chủ ở trong nhà này, đất này đồng lâm án tiền, độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết hưởng vinh quang thịnh vượng.
Giãi bày tấm lòng thành gửi xin chứng giám.
Cẩn cáo!Văn khấn thần linh Rằm tháng Giêng:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Kính lạy:...
Hoàng Thiên, Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Ngài Đông trù tư mệnh Táo Phủ thần quân,
Ngài Bản gia Thổ Địa Long mạch Tôn thần.
Các Ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn thần,
Ngài tiền hậu địa chủ tài thần.
Các Tôn thần cai quản ở trong khu vực này.
Hôm nay là ngày...tháng...năm...
Tín chủ con là:...
Ngụ tại:...
Thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật kim ngân trà quả và các thứ cúng dâng, bày ra trước án.
Chúng con thành tâm cúi xin các Ngài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tám tiết vinh khang thịnh vượng, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Giãi bày tấm lòng thành cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.Ngoài những điều trên, không nên quên những lưu ý đặc biệt trong lễ cúng Rằm tháng Giêng. Ngày chính Rằm được coi là ngày linh thiêng nhất, vì là thời điểm trăng tròn và sáng nhất đầu năm. Tiến hành cúng dường Phật thành tâm sẽ mang lại an nhiên và thịnh vượng cho gia đạo. Tuy nhiên, năm nay ngày 14 âm rơi vào ngày Sát chủ, không thuận lợi cho cúng khấn, nên nếu cần, có thể tiến hành cúng khấn vào ngày 14 âm lịch khác.
FAQs
Cúng Rằm tháng Giêng năm Giáp Thìn 2024 vào ngày giờ nào đẹp nhất?
Ngày chính Rằm tháng Giêng là lúc trăng tròn và sáng nhất. Do đó, cúng Rằm tháng Giêng năm Giáp Thìn 2024 nên được tiến hành vào ngày chính Rằm để thuận lợi nhất.
Những lưu ý đặc biệt trong nghi lễ cúng Rằm tháng Giêng là gì?
Trong lễ cúng Rằm tháng Giêng, cần chuẩn bị đầy đủ các lễ vật và thực hiện đúng bài văn khấn. Đặc biệt, lưu ý không tiến hành cúng khấn vào ngày 14 âm lịch nếu năm nay ngày 14 âm rơi vào ngày Sát chủ.
Mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng năm Giáp Thìn 2024 gồm những gì?
Mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng năm Giáp Thìn 2024 cần đầy đủ các món ăn tinh khiết và lễ vật như hương, hoa, quả tươi, vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu, thuốc lá… Mâm cỗ chay cần có 4 bát và 6 đĩa, tổng cộng là 10 món.
Những điều kiêng kỵ trong ngày Rằm tháng Giêng là gì?
Theo quan niệm dân gian, trong ngày Rằm tháng Giêng nên tránh làm những việc mang ý nghĩa xấu như giết mổ, làm cái, cày cấy, lau nhà… Nên tâm tình lạc quan, và tránh những ý nghĩ tiêu cực.
Kết luận
Rằm tháng Giêng là dịp quan trọng trong năm để cúng tưởng nhớ tổ tiên và cầu lộc tài. Việc biết và thực hiện đúng văn khấn sẽ mang lại may mắn và thịnh vượng cho gia đình. Hãy chuẩn bị đầy đủ lễ vật và thực hiện các nghi lễ cúng theo truyền thống Việt Nam.