Việc đánh giá và chẩn đoán các giai đoạn ung thư phổi là điều cần thiết để lên kế hoạch điều trị phù hợp và dự đoán tiên lượng của bệnh nhân. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về 4 giai đoạn ung thư phổi và cách xác định chúng.
Ung thư phổi là gì?
Phổi là cơ quan quan trọng trong hệ hô hấp, cung cấp oxy và loại bỏ carbon dioxide cho máu, giúp cơ thể hoạt động. Đường dẫn khí từ mũi qua họng và khí quản, rồi chia thành các phế quản nhỏ và tiểu phế quản, cuối cùng kết thúc ở các túi chứa khí gọi là phế nang. Ung thư phổi là loại ung thư xuất phát từ các tế bào trong phổi.
Ung thư phổi được chia thành hai nhóm chính: ung thư phổi tế bào nhỏ và ung thư phổi không tế bào nhỏ. Ung thư phổi phát triển không kiểm soát và tạo thành khối u trong phổi, ảnh hưởng đến chức năng hô hấp và có khả năng di căn sang các cơ quan khác trong cơ thể.
Các giai đoạn ung thư phổi
Đánh giá giai đoạn ung thư phổi giúp xác định phạm vi lan rộng của bệnh, từ đó lên kế hoạch điều trị phù hợp và đánh giá tiên lượng. Có tổng cộng 4 giai đoạn ung thư phổi không tế bào nhỏ:
- Giai đoạn 0: Ung thư chỉ tồn tại trong lòng đường dẫn khí của phổi và chưa lan vào các mô phổi lân cận.
- Giai đoạn I – III: Ung thư phát triển trong phổi và có thể lan đến các hạch bạch huyết kế cận nhưng chưa di căn đến các cơ quan khác. Giai đoạn I và II được coi là giai đoạn sớm, trong khi giai đoạn III là giai đoạn tiến triển tại vùng.
- Giai đoạn IV: Bệnh đã lan đến các cơ quan khác, thông thường di căn đến não, gan, xương, tuyến thượng thận hoặc sang phổi đối diện.
Mỗi giai đoạn có mức độ lan rộng khác nhau và tiên lượng sống cũng khác nhau.
Giải mã phân đoạn T, N, M trong chẩn đoán giai đoạn ung thư phổi
Giai đoạn ung thư phổi được xác định dựa trên hệ thống phân đoạn TNM của Ủy ban Ung thư Hoa Kỳ (AJCC), bao gồm các yếu tố sau:
- T (Tumor): Đánh giá về kích thước và xâm lấn của khối u trong phổi.
- N (Node): Đánh giá xem ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết lân cận hay chưa.
- M (Metastasis): Đánh giá sự lan rộng của ung thư đến các cơ quan khác trong cơ thể.
Kết hợp các yếu tố T, N, M cho ra giai đoạn cụ thể của ung thư phổi. Ví dụ, giai đoạn IIB bao gồm T3 N0 M0, T1 N1 M0 hoặc T2 N1 M0. Giai đoạn cụ thể giúp đánh giá tiên lượng và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
Phương pháp đánh giá giai đoạn ung thư phổi
Có nhiều phương pháp chẩn đoán giai đoạn ung thư phổi, bao gồm:
- Nội soi phế quản: Sử dụng ống soi mềm có gắn camera để quan sát bên trong phổi và lấy mẫu nếu cần thiết.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT scan): Đánh giá kích thước, vị trí và sự lan rộng của khối u trong phổi, cũng như phát hiện sự lan ra các hạch bạch huyết và các cơ quan khác.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): Đánh giá tổn thương trong não hoặc tủy sống nếu có nghi ngờ ung thư đã lan tới.
- Chụp PET-CT: Đánh giá hoạt động của các tế bào ung thư trong cơ thể bằng chất phóng xạ.
- Sinh thiết: Lấy mẫu tế bào hoặc mô từ khối u hoặc hạch bạch huyết để xác định chính xác loại ung thư và cấp độ lan rộng của bệnh.
- Xét nghiệm máu: Kiểm tra chức năng gan, thận, huyết học và các chỉ số ung thư như CEA, Cyfra 21-1.
- Xét nghiệm gene và protein: Xác định các đột biến gen hoặc protein bất thường trên tế bào ung thư phổi.
Triệu chứng ung thư phổi
Ung thư phổi giai đoạn sớm thường không gây ra triệu chứng mạnh, nhưng khi bệnh tiến triển, các triệu chứng có thể xuất hiện rõ rệt. Một số triệu chứng thường gặp của ung thư phổi bao gồm:
- Ho kéo dài, có đờm hoặc có máu trong đờm.
- Thở hụt hơi và đau ngực hoặc lưng liên tục.
- Viêm phổi tái đi tái lại.
- Mệt mỏi và suy nhược.
Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào trên, hãy điều tra và khám phá nguyên nhân gây ra để được điều trị kịp thời.
Ung thư phổi có điều trị khỏi được không?
Ung thư phổi giai đoạn sớm có thể điều trị khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, đa phần các trường hợp ung thư phổi được phát hiện ở giai đoạn trễ, điều trị chỉ nhằm kiểm soát triệu chứng và kéo dài thời gian sống của bệnh nhân.
Phương pháp điều trị ung thư phổi phụ thuộc vào giai đoạn bệnh, tình trạng sức khỏe và các yếu tố khác của bệnh nhân. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm phẫu thuật, xạ trị và hóa trị. Phẫu thuật thường được sử dụng cho ung thư giai đoạn sớm hoặc tiến triển tại vùng, trong khi xạ trị và hóa trị thường được sử dụng kết hợp để kiểm soát và giảm kích thước khối u.
Khám tầm soát, phát hiện ung thư phổi giai đoạn sớm
Tầm soát ung thư phổi đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, giúp cải thiện tỷ lệ sống và giảm chi phí điều trị. Đặc biệt, nhóm người nên được khuyến cáo tầm soát ung thư phổi hàng năm bao gồm những người trên 50 tuổi và có tiền sử hút thuốc lá.
Phương pháp tầm soát hiệu quả nhất là chụp cắt lớp vi tính ngực liều thấp (LDCT). Kết quả chụp CT LDCT sẽ được so sánh với kết quả trước đó để đánh giá sự thay đổi và xác định thời gian cho lần chụp tiếp theo.
Đối với những người có nguy cơ cao mắc ung thư phổi, việc tìm kiếm và thăm khám định kỳ là vô cùng quan trọng. Đồng thời, việc từ bỏ hút thuốc lá cũng là một cách tốt để bảo vệ sức khỏe của bạn và người thân.
Nếu bạn cần tư vấn và hỗ trợ về khám tầm soát, phát hiện và điều trị ung thư phổi, hãy liên hệ với Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh nhé!
FAQs
-
Ung thư phổi có di căn không?
Có, ung thư phổi có khả năng di căn sang các cơ quan khác trong cơ thể. -
Làm thế nào để đánh giá giai đoạn ung thư phổi?
Giai đoạn ung thư phổi được đánh giá dựa trên hệ thống phân đoạn TNM, bao gồm các yếu tố T, N và M. -
Ung thư phổi giai đoạn sớm có thể điều trị khỏi không?
Có thể, ung thư phổi giai đoạn sớm có thể điều trị khỏi hoàn toàn. -
Tầm soát ung thư phổi như thế nào?
Phương pháp tầm soát ung thư phổi hiệu quả nhất là chụp cắt lớp vi tính ngực liều thấp (LDCT). -
Tầm soát ung thư phổi nên được thực hiện như thế nào?
Tầm soát ung thư phổi nên được thực hiện định kỳ hàng năm, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao mắc ung thư phổi.
Conclusion
Trên đây là những thông tin quan trọng về 4 giai đoạn ung thư phổi và cách đánh giá chúng. Việc xác định đúng giai đoạn ung thư là quan trọng để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và cải thiện tiên lượng sống của bệnh nhân. Hãy luôn chú ý đến sức khỏe của mình và điều trị bệnh kịp thời.