Bên cạnh việc chú trọng thực đơn dinh dưỡng, chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi hợp lý, tiêm phòng vắc xin cho bà bầu giữ vai trò đặc biệt quan trọng giúp mẹ và bé đẩy lùi nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm dẫn đến hậu quả đáng tiếc trong thai kỳ. Vậy lịch tiêm phòng cho bà bầu như thế nào? Cần lưu ý những gì khi tiêm vắc xin cho phụ nữ mang thai? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ các thông tin trên.
Trước khi mang thai cần tiêm phòng những vắc xin gì?
Tiêm vắc xin đầy đủ trước khi mang thai không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe mẹ mà còn giúp thai nhi thừa hưởng miễn dịch thụ động từ mẹ, phát triển đầy đủ và toàn diện về thể chất và tinh thần, tránh nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trong những tháng đầu đời, đặc biệt là khi trẻ chưa đủ tuổi chủng ngừa các loại vắc xin.
1. Vắc xin cúm
Cúm là bệnh thường gặp và dễ khỏi đối với người bình thường nếu điều trị đúng cách. Tuy nhiên, với phụ nữ mang thai đặc biệt là 3 tháng đầu thai kỳ, cúm có thể gây dị tật bẩm sinh. Khi người mẹ bị nhiễm cúm nặng thì tình trạng sốt cao, nhiễm khuẩn và nhiễm độc do virus gây ra có thể khiến thai chết lưu và gây sảy thai. Do đó, vắc xin cúm đặc biệt cần thiết với phụ nữ chuẩn bị mang thai và đang mang thai.
2. Vắc xin Ho gà – Bạch hầu – Uốn ván
Ho gà là bệnh truyền nhiễm cấp tính đường hô hấp. Trẻ em đặc biệt là trẻ dưới 1 tuổi chưa được tiêm ngừa vắc xin ho gà rất dễ mắc bệnh và diễn tiến nặng. Bạch hầu ở phụ nữ mang thai có thể dẫn đến nguy cơ tử vong, thai lưu và đẻ non. Ngoài ra, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nặng như suy hô hấp, tổn thương tim, thận và tổn thương thần kinh. Trong khi đó, uốn ván là căn bệnh có tỷ lệ tử vong cao (25% – 90%) đặc biệt ở phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh. Trẻ sơ sinh không được hưởng miễn dịch thụ động từ mẹ và có nguy cơ cao mắc bệnh nếu mẹ chưa tiêm phòng vắc xin này.
3. Vắc xin phòng phế cầu khuẩn
Phế cầu khuẩn là nguyên nhân dẫn đến nhiều bệnh nhiễm trùng nguy hiểm như viêm phổi, viêm tai giữa, nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não,… Không chỉ trẻ em mà người lớn cũng có nguy cơ mắc phế cầu khuẩn. Hiện nay, việc tiêm vắc xin phòng phế cầu khuẩn cho phụ nữ mang thai được khuyến cáo để phòng ngừa nhiễm trùng và bảo vệ sức khỏe của mẹ và thai nhi.
4. Vắc xin phòng Sởi – Quai bị – Rubella
- Sởi: Phụ nữ mang thai mắc sởi có nguy cơ bội nhiễm do suy giảm miễn dịch, đe dọa nguy cơ suy thai, sảy thai, sinh non, dị dạng thai nhi rất cao, đặc biệt là trong 3 tháng đầu.
- Quai bị: Virus quai bị (Mumps virus) có thể gây viêm nhiễm buồng trứng, phá hủy tế bào trứng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Phụ nữ mang thai mắc quai bị ở bất kỳ giai đoạn nào cũng đe doạ cho thai kỳ và thai nhi. Nếu nhiễm virus quai bị trong 3 tháng đầu và 3 tháng cuối của thai kỳ thì nguy cơ ảnh hưởng càng cao, có thể gây dị tật thai nhi, sinh non hoặc thai chết lưu.
- Rubella: Bà bầu nhiễm Rubella trong thai kỳ có nguy cơ gặp các biến chứng khi sinh nở như sinh non, thai chết lưu; đồng thời trẻ sinh ra dễ mắc Hội chứng Rubella bẩm sinh với các khuyết tật về ống thần kinh, dị tật tim, mù mắt… Qua nghiên cứu ở nhiều nước, người ta đã thấy rõ virus Rubella có khả năng gây dị tật cho thai. Vì thế, các bác sĩ sản khoa thường khuyên người có thai trong thời kỳ đầu không may bị nhiễm bệnh này nên chấm dứt thai kỳ.
5. Viêm não Nhật Bản
Viêm não Nhật Bản có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Phụ nữ cần có kế hoạch chủ động tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản trước khi mang thai để phòng nguy cơ nhiễm viêm não Nhật Bản trong thai kỳ.
6. Viêm gan B
Khi mẹ nhiễm viêm gan B trong thời gian mang thai, đặc biệt 3 tháng cuối thai kỳ, tỷ lệ lây truyền sang trẻ có thể lên đến 90%. Vì vậy, để chủ động phòng bệnh, chị em nên hoàn thành 3 mũi viêm gan B trước khi mang thai.
Ngoài ra, trước khi mang thai, phụ nữ còn được khuyến cáo tiêm vắc xin phòng virus HPV – nguyên nhân chính gây bệnh ung thư cổ tử cung và các bệnh lây truyền qua đường tình dục; vắc xin phòng Viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi do não mô cầu khuẩn A,C,Y,W.
Các vắc xin thường được chỉ định tiêm vào 3 tháng giữa thai kỳ (tháng 4, 5, 6). Tuy nhiên, tùy vào từng loại vắc xin và sức khoẻ của phụ nữ mang thai mà bác sĩ sẽ có chỉ định tiêm vắc xin phù hợp vào từng giai đoạn của thai kỳ.
Trong thời gian mang thai, các bà bầu được khuyến cáo tiêm phòng vắc xin Ho gà – bạch hầu – uốn ván, vắc xin uốn ván. Ngoài ra, các mẹ bầu có thể chủ động tiêm các loại vắc xin khác như Cúm, Viêm gan B (ở người chưa tiêm vắc xin, tiêm chưa đủ phác đồ, đang mang virus Viêm gan C hoặc các bệnh gan mãn tính khác) theo chỉ định của bác sĩ.
Để có một thai kỳ khỏe mạnh, hiểu rõ lịch tiêm phòng cho bà bầu là vô cùng quan trọng. Một số loại vắc xin cần thiết, được khuyến cáo cho bà bầu có thể kể đến như: Vắc xin cúm, Ho gà – bạch hầu – uốn ván và vắc xin phòng uốn ván.
- Vắc xin cúm: Tiêm 1 liều và tiêm nhắc lại mỗi năm 1 lần.
- Vắc xin Ho gà – bạch hầu – uốn ván: Tiêm 1 liều và tiêm nhắc lại mỗi 10 năm. Nếu tiêm trong thai kỳ, nên tiêm 1 mũi vắc xin Ho gà – Bạch hầu – Uốn ván vào 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối thai kỳ.
- Vắc xin uốn ván:
- Phụ nữ mang thai chưa tiêm/không rõ tiền sử tiêm/chưa tiêm đủ 3 mũi vắc xin uốn ván liều cơ bản: 2 mũi trong thai kỳ và các mũi nhắc sau đó.
- Phụ nữ mang thai đã tiêm đủ 3 mũi vắc xin uốn ván liều cơ bản: 2 mũi trong thai kỳ và 1 mũi nhắc sau đó.
- Phụ nữ mang thai tiêm đủ 3 mũi vắc xin uốn ván liều cơ bản và 1 liều nhắc lại: 1 mũi trong thai kỳ và 1 mũi nhắc sau đó.
Về nguyên tắc, tiêm đúng phác đồ, đúng lịch tiêm phòng cho bà bầu là phương pháp phòng bệnh tối ưu nhất, vì khi đó vắc xin sẽ phát huy được tối đa hiệu quả phòng bệnh. Nếu vì nguyên do bất khả kháng khiến việc tiêm vắc xin bị chậm trễ, cũng sẽ không làm giảm hiệu quả của vắc xin sau khi hoàn thành lịch tiêm.
Theo đó, phụ nữ mang thai cần hoàn tất các vaccine được khuyến cáo trước thời gian tối thiểu, ví dụ vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella cần hoàn tất trước khi mang thai 1 đến 3 tháng, vắc xin thủy đậu cần hoàn tất tối thiểu 3 tháng trước khi mang thai. Việc trì hoãn hay trễ lịch tiêm sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh khi vô tình tiếp xúc với mầm bệnh, ảnh hưởng đến sức khỏe của chính bản thân người mẹ và sự phát triển của thai nhi. Vì vậy, khi quá lịch hẹn, bà bầu nên đi tiêm chủng càng sớm càng tốt và cần thông báo cho bác sĩ để có chỉ định tiêm phù hợp, đảm bảo hiệu quả của vắc xin.
Lưu ý: Để được tư vấn và đặt lịch tiêm phòng, bạn có thể liên hệ với fim24h qua số Hotline 028 7102 6595.
FAQs
- Lịch tiêm phòng cho bà bầu nên tuân theo tháng nào? Các vắc xin thường được tiêm trong 3 tháng giữa thai kỳ. Tuy nhiên, tuỳ vào từng loại vắc xin và chỉ định của bác sĩ, có thể tiêm ở các tháng khác.
- Nếu bà bầu tiêm phòng trễ lịch, liệu có ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin? Nếu việc tiêm phòng trễ lịch là do lý do bất khả kháng, không ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin. Tuy nhiên, cần hoàn tất vaccine trước thời gian tối thiểu để đảm bảo sức khỏe của mẹ và thai nhi.
- Có bao nhiêu loại vắc xin cần thiết cho bà bầu? Có nhiều loại vắc xin đặc biệt cần thiết cho bà bầu như vắc xin cúm, ho gà – bạch hầu – uốn ván, vắc xin phòng uốn ván và nhiều loại khác tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và tiền sử tiêm chủng của mỗi người.
- Phụ nữ có thể tự tiêm vắc xin khi mang thai hay không? Việc tiêm vắc xin khi mang thai cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn và giám sát của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi.