Một số nghiên cứu đã xác nhận lợi ích của cung cấp canxi trong việc ngăn ngừa và điều trị loãng xương, khi dùng sản phẩm tích hợp canxi và D3 giúp sự hấp thu canxi đạt hiệu quả tốt hơn. Tuy nhiên, người lớn tuổi thường ít quan tâm hoặc không nhận thức đầy đủ về các tác động phụ tiềm ẩn của việc bổ sung canxi với liều cao hoặc sử dụng không thích hợp. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về Canxi, cũng như tác dụng phụ của thuốc canxi D3.
Công dụng của việc bổ sung canxi D3
Canxi là một thành phần quan trọng trong cơ thể con người và đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe. Nó là một khoáng chất thiết yếu cho việc hình thành xương và răng, cũng như hoạt động của tim, dây thần kinh và hệ thống đông máu. Vitamin D3 hoạt động như một chất dẫn canxi tới hệ xương, giữ vai trò điều tiết nồng độ canxi và giúp ruột hấp thụ canxi. Vitamin D3 giúp làm chậm quá trình mất xương, đảm bảo toàn vẹn kết cấu xương. Việc thiếu hụt vitamin D3 có thể dẫn đến những vấn đề liên quan đến sức khỏe như tim mạch, xương và hệ thần kinh.
Hơn 99% canxi trong cơ thể con người được dự trữ trong xương và răng. Ngoài ra, canxi cũng tồn tại trong máu, cơ bắp và các mô khác ở hàm lượng thấp. Xương có khả năng giải phóng canxi khi cơ thể cần qua và chúng được thải ra khỏi cơ thể qua mồ hồi, da và các chất thải. Vì vậy, nồng độ canxi trong máu có thể giảm đi khi cơ thể lão hóa hoặc vào thời kỳ tiền mãn kinh ở phụ nữ do lượng estrogen giảm làm ảnh hưởng đến sự hấp thu canxi. Sự hấp thụ canxi có thể thay đổi theo chủng tộc, giới tính và độ tuổi. Canxi đóng vai trò quan trọng trong quá trình tái tạo xương. Việc cung cấp đủ canxi qua chế độ ăn uống cũng giúp tái tạo và bảo vệ sức khỏe xương.
Bổ sung canxi giúp xương chắc khỏe
Các nguồn thực phẩm phổ biến có chứa canxi bao gồm sữa và sản phẩm từ sữa, cũng như một số loại rau xanh như cải xoăn và bông cải xanh. Canxi cũng có thể được tìm thấy trong nước ép cam quýt, nước khoáng, cá đóng hộp (với xương) và các sản phẩm đậu nành. Ngoài việc cung cấp canxi qua thực phẩm, người ta cũng có thể sử dụng các thực phẩm chức năng có chứa canxi.
Canxi D3 thường được sử dụng dưới dạng bổ sung qua đường uống để điều trị và ngăn ngừa tình trạng thiếu canxi trong cơ thể, cũng như trong một số tình trạng liên quan đến nồng độ canxi thấp như chuột rút cơ, loãng xương, còi xương ở trẻ em và nhuyễn xương. Ngoài ra, canxi đôi khi được sử dụng để giảm triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) và kiểm soát hormon tuyến cận giáp (cường cận giáp). Canxi cacbonat cũng có thể được sử dụng như một loại thuốc kháng axit để điều trị các triệu chứng “chứng ợ nóng”. Canxi cacbonat và canxi axetat có thể được sử dụng để giảm hấp thụ phosphat ở những người bị bệnh thận.
Tác dụng phụ của thuốc canxi D3
Khi dùng bằng đường uống
Canxi D3 được coi là an toàn đối với hầu hết mọi người khi dùng bằng đường uống ở liều lượng khuyến nghị (thường khoảng 1000 – 1200 mg mỗi ngày). Tuy nhiên, có một số tác dụng phụ không đáng ngại như ợ hơi hoặc cảm giác đầy hơi, nhưng chúng thường không nghiêm trọng.
Tuy nhiên, sử dụng canxi ở liều lượng cao có thể không an toàn. Viện Y học Hoa Kỳ đã xác định mức tiêu thụ canxi mà cơ thể có thể dung nạp hàng ngày (UL) là 2000mg cho người lớn từ 19 – 50 tuổi và 1500mg cho người lớn từ 51 tuổi trở lên. Nếu uống nhiều hơn lượng canxi này hàng ngày có thể dẫn đến các tác dụng phụ nghiêm trọng như tăng nồng độ canxi trong máu và hội chứng kiềm sữa, gây ra sỏi thận, suy thận hoặc nguy cơ tử vong. Có cũng nhiều lo ngại về việc bổ sung canxi và tác động tiêu cực lên hệ thống tim mạch.
Cần lưu ý một số tác dụng phụ của thuốc canxi D3 khi dùng quá liều
Một số nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng canxi D3 vượt quá mức tiêu thụ hàng ngày được khuyến nghị (từ 1000 – 1300 mg mỗi ngày) có thể làm tăng nguy cơ đau tim ở người lớn tuổi. Trong khi đó, các nghiên cứu khác lại không tìm thấy tác dụng phụ làm tăng nguy cơ đau tim ở người lớn tuổi. Sự mâu thuẫn này có thể phụ thuộc vào các yếu tố riêng lẻ, bao gồm tình trạng sức khỏe và rủi ro cá nhân của từng người bệnh trong từng nhóm nghiên cứu khác nhau.
Vì vậy, các chuyên gia khuyên rằng cần duy trì lượng canxi đủ mức để đáp ứng nhu cầu hàng ngày, nhưng không nên vượt quá giới hạn cho phép 1000 – 1200mg mỗi ngày. Để tính lượng canxi từ thực phẩm, bạn có thể cộng 300mg/ngày từ thực phẩm không chứa sữa với 300 mg từ cốc sữa hoặc nước cam. Nếu cần sử dụng bổ sung canxi, hãy xem xét lựa chọn sản phẩm cung cấp kết hợp cả canxi và vitamin D3.
Khi canxi được tiêm qua đường tĩnh mạch
Cũng giống như việc bổ sung qua đường uống, bổ sung canxi đơn độc qua đường tiêm tĩnh mạch đã được chứng minh là an toàn tuyệt đối và phù hợp đối với hầu hết mọi người.
Sử dụng Canxi qua đường tiêm tĩnh mạch được chứng minh là an toàn và phù hợp với mọi lứa tuổi
Những lưu ý khi bổ sung Canxi D3
Lưu ý khi sử dụng thuốc bổ sung canxi cho phụ nữ mang thai và cho con bú
Canxi D3 là một yếu tố quan trọng trong thời kỳ mang thai và cho con bú. Việc bổ sung canxi D3 bằng đường uống ở phụ nữ mang thai và cho con bú được chứng minh là an toàn tuyệt đối.
Tuy nhiên, cần sử dụng theo lượng canxi khuyến nghị và hạn chế việc sử dụng canxi qua đường tĩnh mạch, vì chưa có đủ bằng chứng khoa học về sự an toàn trong trường hợp này. Điều quan trọng là tránh dùng canxi với liều cao, vì nó có thể gây tăng nồng độ phosphat và giảm nồng độ hormon tuyến cận giáp ở trẻ sơ sinh, có thể tăng nguy cơ co giật ở trẻ sơ sinh.
Viện Y học Hoa Kỳ đặt ra cùng một mức tiêu thụ canxi hàng ngày có thể dung nạp được (UL) cho tất cả phụ nữ dựa trên độ tuổi cho dù họ có mang thai hay không: 9 – 18 tuổi, 3000mg; 19 – 50 tuổi, 2500 mg.
Nên đảm bảo rằng tổng lượng canxi từ thực phẩm và bổ sung không vượt quá 1000 – 1200mg canxi mỗi ngày trừ khi được bác sĩ chỉ định. Một số phụ nữ có thể được kê đơn bổ sung canxi để kiểm soát tình trạng tăng huyết áp khi mang thai. Để tính lượng canxi trong chế độ ăn uống, hãy đảm bảo rằng bạn đang đủ 300mg/ngày từ thực phẩm không sữa và cộng với lượng tiêu thụ thêm canxi từ sữa hoặc nước cam.
Cần lưu ý một số vấn đề về liều lượng và cách dùng khi bổ sung canxi
Lưu ý khi sử dụng thuốc bổ sung canxi D3 cho trẻ em
Canxi D3 là quan trọng cho sức khỏe của trẻ em. Tuy nhiên, cần tuân theo lượng canxi khuyến nghị dựa trên độ tuổi như sau: Từ 1 – 3 tuổi, 700 mg mỗi ngày; 4 – 8 tuổi, 1000mg mỗi ngày; 9 – 18 tuổi, 1300 mg mỗi ngày. Uống quá nhiều canxi có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng. Trẻ em cần đảm bảo tiêu thụ đủ lượng canxi theo độ tuổi của trẻ, không thiếu nhưng cũng không nên thừa canxi.
Lưu ý khi sử dụng thuốc bổ sung canxi D3 cho đối tượng đặc biệt
Nếu có tình trạng nồng độ axit dạ dày thấp (achlorhydria) có thể làm giảm khả năng hấp thụ canxi D3. Chính vì vậy hãy uống canxi trong bữa ăn để cải thiện khả năng hấp thụ của chúng.
Nếu có tình trạng nồng độ phosphat trong máu cao hoặc thấp, hãy tuân theo chỉ định của bác sĩ khi sử dụng canxi để duy trì sự cân bằng hai hoạt chất này trong cơ thể.
Nếu đang sử dụng thuốc thay thế hormone tuyến giáp, hãy uống canxi D3 sau khi dùng thuốc tuyến giáp ít nhất 4 giờ.
Tránh sử dụng canxi D3 nếu có chức năng thận kém hoặc đang hút thuốc, vì có thể gây tăng nồng độ canxi trong máu hoặc giảm khả năng hấp thụ canxi.
Nghiên cứu ban đầu cho thấy ở phụ nữ lớn tuổi bị đột quỵ, việc uống bổ sung canxi D3 có thể làm tăng nguy cơ phát triển chứng sa sút trí tuệ nếu dùng trong 5 năm trở lên. Cần nghiên cứu thêm để xem xét có nên bổ sung canxi D3 cho những người đã bị đột quỵ hay không.
Canxi D3 là một dưỡng chất quan trọng, nhưng việc sử dụng canxi bổ sung cần được thực hiện cẩn thận và dưới sự hướng dẫn của chuyên gia y tế để tránh các tác dụng phụ của thuốc canxi D3. Cơ thể con người cần canxi để phát triển và duy trì một hệ xương khỏe mạnh, săn chắc cũng như ổn định hoạt động của một số cơ quan, hệ cơ quan như tim, cơ, dây thần kinh…. Canxi có thể được hấp thụ từ thức ăn hoặc thông qua việc bổ sung thực phẩm chức năng có canxi. Như vậy việc kết hợp canxi cùng vitamin D3 có thể tăng khả năng hấp thụ canxi vào cơ thể đồng thời mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như bảo vệ cơ thể chống lại ung thư, tăng huyết áp, bệnh đái tháo đường,…