Bệnh tiểu đường là một trong những căn bệnh nguy hiểm đối với sức khỏe con người. Để kiểm soát tốt bệnh và đảm bảo cân bằng đường huyết, thực đơn cho bệnh nhân tiểu đường cần được xây dựng khoa học và chính xác. Hãy cùng tìm hiểu những gợi ý và lưu ý quan trọng trong bài viết dưới đây.
1. Thực đơn cho bệnh nhân tiểu đường
Sau đây là một số thực đơn dành cho bệnh nhân tiểu đường trong ngày, giúp kiểm soát đường huyết và cung cấp đủ dưỡng chất cho cơ thể. Nhớ rằng, thực đơn này cần được linh hoạt và thay đổi thường xuyên để không gây ngấy và giữ khẩu vị ăn uống.
1.1. Bữa sáng
Bữa sáng là bữa ăn quan trọng, mang lại năng lượng cần thiết cho cả ngày. Thực đơn cho bệnh nhân tiểu đường cần bao gồm 1/4 tinh bột, 1/2 chất đạm và 1/2 chất xơ.
-
Thực đơn 1: Bún, phở, mì (khoảng 100 – 150g) kèm chất đạm từ thịt (khoảng 100g) và chất xơ từ rau sống (dưa chuột, xà lách, rau cải…). Lưu ý giảm nửa lượng bún, phở, mì để kiểm soát đường huyết.
-
Thực đơn 2: Xôi (1/4 tinh bột, khoảng 1/2 bát) kèm chất đạm từ trứng, thịt và chất xơ từ rau sống.
1.2 Bữa trưa
Bữa trưa là bữa chính thứ hai trong ngày, cần cung cấp năng lượng cho buổi chiều. Thực đơn cho bệnh nhân tiểu đường cần 1/4 tinh bột, 1/4 chất đạm và 1/2 chất xơ.
-
Thực đơn 1: Cơm gạo lứt (1 chén nhỏ) kèm canh trứng cà chua và món mướp đắng xào tôm tươi.
-
Thực đơn 2: Bún, mì, phở (1 bát con) kèm cá nục kho cà chua và rau luộc.
1.3 Bữa tối
Bữa tối là bữa ăn cuối cùng trong ngày và cần giảm lượng dinh dưỡng để không tích tụ quá nhiều. Thực đơn này cần 1/4 tinh bột, 1/4 chất đạm và 1/2 chất xơ từ rau xanh.
-
Thực đơn 1: Cơm gạo lứt (2/3 chén) kèm canh mướp đắng nhồi thịt và đậu phụ kho tương.
-
Thực đơn 2: Bún (2/3 chén) kèm canh cá rô và rau củ luộc.
2. Thực đơn 1 tuần cho người bệnh tiểu đường
Dưới đây là một thực đơn mẫu dành cho 1 tuần để bạn có thể tham khảo và điều chỉnh theo sở thích và thói quen ăn uống của bản thân hoặc người nhà.
Thứ 2: Tổng 1300 calo/ngày
- Ăn sáng: Bún ngan
- Giữa trưa: Ổi
- Ăn trưa: Cơm gạo lứt, canh cải nấu bò, cá kho, lơ xanh luộc
- Xế trưa: Đu đủ chín
- Chiều: Canh đậu bắp thịt heo, tôm tươi hấp, cà rốt luộc, dưa chuột
- Ăn tối: Sữa chua không đường
Thứ 3: Tổng 1200 calo/ngày
- Ăn sáng: Bún mọc
- Giữa trưa: Đu đủ chín
- Ăn trưa: Cơm, chả cá viên kho, canh bắp cải thịt heo, su su luộc
- Xế trưa: Lê
- Chiều: Cơm, cá kèo kho rau răm, canh cải xoong thịt heo, đậu bắp luộc
- Tối: Sữa dành riêng cho người tiểu đường
Thứ 4: Tổng 1350 calo/ngày
- Ăn sáng: Phở gà
- Giữa trưa: Cam
- Ăn trưa: Cơm gạo lứt, canh rau mồng tơi nấu cua, cá hấp, rau muống luộc
- Xế trưa: Nho
- Chiều: Cơm, canh su hào, ức gà nướng, bắp cải luộc
- Tối: Sữa dành riêng cho người tiểu đường
Thứ 5: Tổng 1300 calo/ngày
- Ăn sáng: Ngũ cốc, sữa không đường
- Giữa trưa: Quýt
- Ăn trưa: Cơm gạo lứt, canh giá đỗ, thịt nạc lợn băm, rau cải luộc
- Xế trưa: Dâu tây
- Chiều: Cơm, canh rau lang, ức gà nướng, cà rốt luộc
- Tối: Sữa dành riêng cho người tiểu đường
Thứ 6: Tổng 1300 calo/ngày
- Ăn sáng: Salad cà chua và ức gà, cháo gà
- Giữa trưa: Sữa không đường
- Ăn trưa: Cơm, canh rau ngót nấu thịt lợn nạc, cá thu sốt, rau bí luộc
- Xế trưa: Dưa lưới
- Chiều: Cơm gạo lứt, canh bầu nấu tôm, đậu nhồi thịt sốt, giá đỗ luộc
- Tối: Sữa dành riêng cho người tiểu đường
Thứ 7: Tổng 1400 calo/ngày
- Ăn sáng: Cháo gà, táo, sữa cho người tiểu đường
- Giữa trưa: Ổi
- Ăn trưa: Cơm, canh giá nấu cà chua, mướp đắng nhồi thịt nạc, lơ xanh luộc
- Xế trưa: Dứa
- Chiều: Cơm, canh mướp, mực xào dứa, rau bí luộc
- Tối: Sữa chua không đường
Chủ nhật: Tổng 1400 calo/ngày
- Ăn sáng: Bánh mỳ trứng, táo, sữa cho người tiểu đường
- Giữa trưa: Bưởi
- Ăn trưa: Cơm, thịt gà kho gừng, canh bí đao, rau lang luộc
- Xế trưa: Thanh long
- Chiều: Cơm, đậu hũ nhồi thịt sốt cà chua, canh rau dền nấu tôm
- Tối: Sữa dành riêng cho người tiểu đường
Ngoài ra, có thể bổ sung thêm sữa Glucare Gold vào thực đơn hàng ngày. Sữa Glucare Gold là sản phẩm được phát triển và nghiên cứu bởi Viện Dinh dưỡng Y Học Nutricare Hoa Kỳ, hỗ trợ kiểm soát đường huyết hiệu quả.
3. Cách xác định nhu cầu năng lượng và dinh dưỡng
Để xây dựng thực đơn phù hợp, cần xác định nhu cầu năng lượng và dinh dưỡng cho mỗi bệnh nhân tiểu đường. Cách tính như sau:
Bước 1: Tính cân nặng lý tưởng (CNLT)
CNLT = (Chiều cao – 100) x 0.9
Bước 2: Tính nhu cầu năng lượng theo cân nặng lý tưởng (NCNL)
- Lao động nhẹ: CNLT x 25 kcal/kg/ngày (nữ), CNLT x 30 kcal/kg/ngày (nam)
- Lao động trung bình: CNLT x 30 kcal/kg/ngày (nữ), CNLT x 35 kcal/kg/ngày (nam)
- Lao động nặng: CNLT x 35 kcal/kg/ngày (nữ), CNLT x 40 kcal/kg/ngày (nam)
Bước 3: Xác định nhu cầu dinh dưỡng theo tỷ lệ cần thiết
- 50-60% nhu cầu năng lượng từ chất bột đường
- 15-20% nhu cầu năng lượng từ chất đạm
- Dưới 25% nhu cầu năng lượng từ chất béo
Ví dụ: Một nam bệnh nhân cao 170cm lao động trung bình. Cân nặng lý tưởng (CNLT) = (170-100) x 0.9 = 63. Nhu cầu năng lượng (NCNL) = 63 x 35 kcal/kg/ngày = 2,205 kcal. Nhu cầu chất dinh dưỡng hàng ngày:
- Chất bột đường: 331g (2,205 kcal x 60% / 4 kcal/g)
- Chất đạm: 110g (2,205 kcal x 20% / 4 kcal/g)
- Chất béo: 49g (2,205 kcal x 20% / 9 kcal/g)
4. Lưu ý khi xây dựng thực đơn cho người tiểu đường
Cùng nhau xây dựng thực đơn khoa học và thân thiện với bệnh tiểu đường nhờ những lưu ý sau:
- Phối hợp thực phẩm có chỉ số đường huyết cao và thấp để cân bằng lượng đường nạp vào cơ thể và kiểm soát đường huyết ổn định.
- Ăn canh trước, sau đó là rau, thịt và cơm cuối cùng để không làm tăng đường huyết nhanh và giảm cảm giác đói.
- Chế biến thực phẩm bằng luộc, hấp thay vì chiên, xào để giảm dầu mỡ và tác động xấu đến bệnh tiểu đường.
- Hạn chế sử dụng nội tạng động vật vì chúng chứa nhiều chất đạm và chất béo có thể tăng đường huyết.
- Ăn ít muối nhằm giảm nguy cơ biến chứng trên thận và tim mạch.
- Bổ sung nhiều hoa quả và rau xanh chứa nhiều vitamin và chất xơ để cung cấp dưỡng chất và tăng cường sức khỏe. Chọn những loại trái cây ít đường như bơ, cam, dâu tây và hạn chế những loại quả giàu đường như xoài vành, vải, nhãn.
Hy vọng những gợi ý trong bài viết sẽ giúp bạn xây dựng thực đơn phù hợp và kiểm soát tốt đường huyết. Đừng quên bổ sung sữa chuyên biệt dành cho người tiểu đường như Glucare Gold để ổn định đường huyết và nâng cao sức khỏe. Nếu cần tư vấn thêm, hãy liên hệ hotline: 18006011, fanpage Glucare Gold hoặc website của Nutricare. Chúng tôi luôn sẵn lòng giúp đỡ bạn!
Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.