1. Thế nào là xét nghiệm PLT và chức năng của tiểu cầu đối với cơ thể
Xét nghiệm PLT là một xét nghiệm đặc biệt quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh. PLT là viết tắt của cụm từ Platelet Count (đếm tiểu cầu) có nghĩa là xét nghiệm tiểu cầu – đếm số lượng tiểu cầu trong một đơn vị thể tích máu.
Tiểu cầu là một loại tế bào máu có vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Tế bào này được hình thành từ tủy xương và giải phóng vào máu. Chúng cập nhật máu trong cơ thể và tham gia vào quá trình đông máu. Việc đông máu là rất quan trọng để ngăn chặn việc mất máu do chấn thương hoặc phẫu thuật. Tuy nhiên, khi lượng tiểu cầu thấp, quá trình đông máu khó xảy ra, dẫn đến nguy cơ mất nhiều máu do chấn thương hoặc phẫu thuật. Ngược lại, khi lượng tiểu cầu quá cao, có thể dẫn đến tình trạng đông máu quá mức, gây tắc nghẽn mạch máu và nguy hiểm đến tính mạng.
2. Xét nghiệm PLT được chỉ định khi nào?
Xét nghiệm PLT có thể được chỉ định trong các xét nghiệm máu thường quy khi khám và điều trị bệnh. Ngoài ra, xét nghiệm này còn được chỉ định cho những trường hợp sau:
- Chảy máu không rõ nguyên nhân.
- Cơ thể có nhiều vết bầm tím không rõ nguyên nhân.
- Chảy máu ở các vết thương nhỏ nhưng rất khó cầm máu.
- Xuất huyết dạ dày hay các bệnh xuất huyết mãn tính.
- Người mắc các bệnh: u tủy xương, ung thư máu, lupus,… cần kiểm tra tình trạng bệnh.
3. Quy trình xét nghiệm PLT
Quy trình xét nghiệm PLT bao gồm các bước sau:
- Bệnh nhân khi thấy các dấu hiệu bất thường đến gặp bác sĩ và được thăm khám sơ bộ, chỉ định làm xét nghiệm PLT.
- Lấy máu xét nghiệm. Một lượng máu vừa phải được lấy từ tĩnh mạch (thường là tĩnh mạch cánh tay) cho vào ống xét nghiệm.
- Đưa mẫu xét nghiệm vào máy xét nghiệm máu chuyên dụng để phân tích.
- Trả kết quả. Bác sĩ đọc kết quả và đưa ra kết luận bệnh.
4. Giá trị PLT cao hoặc thấp hơn bình thường ảnh hưởng như thế nào đến sức khoẻ?
Khi chỉ số PLT tăng cao (trên 450 G/L máu), có nguy cơ gây ra hiện tượng huyết khối, tắc mạch, và có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như đột quỵ và tai biến. Các nguyên nhân dẫn đến tăng chỉ số PLT có thể là do rối loạn tăng sinh tủy xương, bệnh xơ hoá tuỷ xương, bệnh tăng tiểu cầu vô căn,… Sau chấn thương, chảy máu nhiều hoặc phẫu thuật cắt bỏ lách, các bệnh viêm cũng có thể làm tăng số lượng tiểu cầu trong máu.
Khi chỉ số PLT giảm (dưới 150 G/L máu), có thể gây ra các biến chứng như máu khó đông và chảy máu tự phát. Các nguyên nhân gây giảm chỉ số PLT bao gồm xuất huyết giảm tiểu cầu, bệnh máu trắng (ung thư máu), điều trị bằng chất hoá trị liệu, bệnh phì lách, và kháng thể kháng tiểu cầu.
5. Chẩn đoán các bệnh liên quan đến việc làm giảm chỉ số PLT
Phần lớn các rối loạn PLT là PLT thấp. Khi nghi ngờ bị giảm tiểu cầu, bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm như xét nghiệm máu, xét nghiệm đông máu, siêu âm lá lách, và chọc tủy và sinh thiết tủy xương để hỗ trợ chẩn đoán.
6. Các bệnh lý dẫn đến chỉ số PLT bất thường có điều trị được không?
Đối với bệnh nhẹ, việc chăm sóc và dinh dưỡng phù hợp có thể đủ để điều trị. Đối với bệnh nặng và có chuyển biến xấu, bệnh nhân cần tuân thủ các lời khuyên sau:
- Tránh các hoạt động gây bầm tím hoặc chảy máu.
- Ngưng sử dụng rượu bia.
- Sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, tránh sử dụng aspirin và ibuprofen.
- Khám định kỳ hoặc theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi tình trạng sức khỏe.
- Báo ngay cho bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường về sức khỏe.
Xét nghiệm PLT là một phương pháp quan trọng để phát hiện các tình trạng bệnh lý nguy hiểm. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về xét nghiệm này hoặc sức khỏe của mình, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline “1900 56 56 56” để được tư vấn miễn phí.
FAQs
Q: Tại sao cần xét nghiệm PLT?
A: Xét nghiệm PLT là quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh liên quan đến tiểu cầu và đông máu.
Q: Khi nào cần xét nghiệm PLT?
A: Xét nghiệm PLT được chỉ định khi có các dấu hiệu như chảy máu không rõ nguyên nhân, vết bầm tím, chảy máu khó cầm, hoặc khi mắc các bệnh liên quan như u tủy xương hay ung thư máu.
Q: Quy trình xét nghiệm PLT như thế nào?
A: Quy trình xét nghiệm PLT bao gồm lấy mẫu máu, phân tích mẫu bằng máy xét nghiệm máu và trả kết quả.
Q: Chỉ số PLT cao hoặc thấp hơn bình thường có nguy hiểm không?
A: Chỉ số PLT cao hoặc thấp hơn bình thường có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như tắc mạch hoặc chảy máu.
Q: Các bệnh liên quan đến chỉ số PLT bất thường có thể điều trị được không?
A: Đối với các bệnh nhẹ, có thể chăm sóc và dinh dưỡng phù hợp để điều trị. Đối với các bệnh nặng và có chuyển biến xấu, cần tuân thủ các lời khuyên và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.