Màu sắc và hình thái phân là một trong những cách trẻ sơ sinh thông báo về tình trạng sức khỏe của bản thân. Vậy trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng có phải là dấu hiệu bất thường?
Trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng là bình thường hay bất thường?
Thực tế, trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng không phải là hiện tượng hiếm gặp. Ở một số trẻ, tình trạng này diễn ra khá thường xuyên và thậm chí, nhiều lúc bố mẹ không hề phát hiện ra điều này. Phần lớn các trường hợp đi ngoài có hạt trắng ở trẻ sơ sinh xảy ra do trẻ không tiêu hóa hết sữa trong dạ dày. Do vậy, nếu ngoài hiện tượng trên, trẻ không có bất kỳ dấu hiệu nào bất thường nào khiến trẻ cảm thấy khó chịu, mệt mỏi hay trẻ không có bệnh lý đi kèm nào, bố mẹ không nên quá lo lắng, tình trạng này sẽ được cải thiện trong một vài ngày.
Tuy nhiên, nếu trẻ sơ sinh đi ngoài phân có hạt trắng kéo dài, không có dấu hiệu cải thiện sau khi đã thực hiện các phương pháp hỗ trợ, trẻ có thể đang gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng: rối loạn tiêu hóa nặng, tổn thương hệ đường ruột, suy dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch,… Thông thường, các trường hợp này sẽ có các biểu hiện đi kèm như tiêu chảy liên tục, số, quấy khóc,… Do đó, bố mẹ nên chú ý quan sát các biểu hiện của trẻ khi phát hiện trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng để có biện pháp can thiệp đúng cách và kịp thời, hạn chế tối đa các rủi ro.
Các phân biệt phân sống và phân hạt trắng ở trẻ sơ sinh
Trẻ sơ sinh được nuôi dưỡng hoàn toàn bằng sữa mẹ hoặc sữa công thức. Do vậy, nếu không quan sát kỹ, nhiều bố mẹ có thể nhầm lẫn giữa trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng và trẻ sơ sinh đi ngoài phân sống. Trẻ đi ngoài phân sống là một dấu hiệu cảnh bảo nguy hiểm, xảy ra do trẻ không thể tiêu hóa hết thức ăn, ăn gì thì thải ra cái đó. Tức, ở trẻ đi ngoài phân sống, bố mẹ cũng có thể nhận thấy có hạt trắng ở trong phân.
Để phân biệt phân sống và phân hạt trắng ở trẻ sơ sinh, bố mẹ nên nắm rõ các dấu hiệu điển hình của phân sống như sau:
- Phân trẻ sơ sinh có bọt, nhầy
- Phân có hạt lợn cợn (các hạt này có thể có màu sắc khác nhau)
- Phân chua
- Màu phân ở trẻ sơ sinh thường sẽ đậm hoặc xanh hơn so với bình thường.
Trẻ sơ sinh đi ngoài phân vàng có hạt trắng thường xảy ra ở trẻ bú mẹ hoàn toàn.
Nguyên nhân phân trẻ sơ sinh có hạt trắng
Trẻ sơ sinh có sức khỏe và hệ tiêu hóa chưa phát triển hoàn thiện, do vậy, tình trạng phân ở trẻ sơ sinh có hạt trắng có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, phổ biến như:
1. Dị ứng sữa
Một số trường hợp trẻ dị ứng sữa hoặc không dung nạp lactose có thể có biểu hiện đi ngoài phân có hạt trắng. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa bằng chứng khoa học nào cho thấy mối liên kết giữa các vấn đề này.
2. Chất sữa béo khó tiêu
Chất béo chứa trong sữa mẹ có tác dụng giúp kéo dài thời gian tiêu hóa thức ăn, thức ăn ở trong dạ dày lâu hơn. Khi lượng thức ăn bên trong dạ dày tăng lên, cơ thể sẽ tăng tiết men tiêu hóa nhằm thúc đẩy quá trình tiêu hóa diễn ra nhanh hơn, giúp trẻ nhanh chóng tiêu hóa hết sữa mẹ.
Khi trẻ bú quá nhanh hoặc mẹ cho con bú sai, trẻ bú nhiều sữa đầu hơn (sữa chứa nhiều lactose, ít chất béo), thời gian sữa được giữ ở dạ dày sẽ bị giảm xuống, cơ thể giảm tiết men tiêu hóa. Từ đó, sữa không được tiêu hóa hết, dẫn đến hiện tượng đi ngoài có hạt trắng ở trẻ sơ sinh.
Hiện tượng này có thể xảy ra ở cả trẻ bú sữa mẹ và trẻ bú sữa công thức. Tuy nhiên, phổ biến hơn ở trẻ bú sữa mẹ do sữa mẹ có thành phần chứa nhiều chất béo hơn so với sữa công thức.
3. Do nhiễm trùng hoặc bệnh tật khác
Ở giai đoạn sơ sinh, trẻ rất dễ bị ảnh hưởng từ các yếu tố bên ngoài, khiến hệ tiêu hóa bị rối loạn, mất cân bằng. Sự rối loạn của hệ vi sinh đường ruột là điều kiện thuận lợi cho các hại khuẩn tấn công niêm mạc của trẻ, gây nhiễm khuẩn đường ruột. Điều này khiến cơ thể giảm khả năng tiết enzyme tiêu hóa, trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng.
Cách điều trị trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng
Cách điều trị tình trạng đi ngoài có hạt trắng ở trẻ sơ sinh phụ thuộc vào nguyên nhân và các biểu hiện đi kèm của trẻ:
-
Nếu trẻ đi ngoài hạt trắng do bú mẹ sai cách, mẹ có thể điều chỉnh lại bằng cách cho trẻ bú cạn sữa ở bầu vú bên ngày rồi mới chuyển qua bầu vú bên kia. Ngoài ra, mẹ cũng có thể vắt bỏ sữa đầu trước khi cho trẻ bú nhằm giúp trẻ bú được nhiều sữa sau, nhiều chất béo và dưỡng chất hơn. Từ đó, sữa được giữ lại ở đường tiêu hóa lâu hơn, cơ thể tiết nhiều men tiêu hóa, tăng hiệu quả tiêu hóa, cải thiện tình trạng đi ngoài ra hạt trắng. Đồng thời, khi cho con bú, mẹ nên cho trẻ bú từ từ, chậm rãi.
-
Trẻ sơ sinh uống sữa công thức đi ngoài có hạt trắng, mẹ nên đổi cho trẻ loại sữa khác dễ tiêu hóa hơn. Một số loại sữa ít béo, tách béo hoặc hỗ trợ tăng cường lợi khuẩn có thể sẽ giúp hệ tiêu hóa của trẻ hoạt động tốt hơn, tăng cường tiết enzym tiêu hóa, enzyme lipase giúp chuyển hóa chất béo. Mẹ lưu ý, chỉ nên pha sữa cho trẻ theo đúng công thức được hướng dẫn và không nên cho trẻ uống quá nhiều sữa công thức.
Cho trẻ sơ sinh bú đúng cách, bú từ từ, chậm rãi sẽ giúp trẻ tiêu hóa tốt hơn.
Khi nào cần đưa trẻ đến cơ sở y tế?
Trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng kèm theo các triệu chứng bất thường, bố mẹ nên liên hệ ngay với bác sĩ để được hỗ trợ càng sớm càng tốt. Trường hợp nghi ngờ trẻ đi ngoài có hạt trắng do bệnh lý hay không xác định được nguyên nhân, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện được được bác sĩ thăm khám và hướng dẫn điều trị càng sớm càng tốt. Trẻ có các biểu hiện dưới đây cần được đưa đến bệnh viện ngay lập tức:
- Tiêu hóa bất thường: tiêu chảy, táo bón, phân có nhầy máu.
- Triệu chứng: phát ban, khó thở, thở khò khè.
- Màu da bất thường, thay đổi đột ngột: da vàng nhợt nhạt, trắng, xanh, đỏ hay sẫm đen,…
- Các triệu chứng khác: sốt cao, ho dữ dội, sổ mũi,…
Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc và những vấn đề sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ Trung tâm Sơ sinh, bệnh viện đa khoa Tâm Anh theo địa chỉ sau:
Tóm lại, trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng chủ yếu là do hệ tiêu hóa của trẻ còn non yếu và thường không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên, bố mẹ không nên chủ quan, thay vào đó, hãy bình tĩnh điều chỉnh lại các thói quen chăm sóc trẻ, theo dõi các biểu hiện của trẻ, từ đó, phát hiện các bất thường và có phương hướng cứu chữa kịp thời.
FAQs
Q: Trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng có phải là dấu hiệu bất thường?
A: Trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng không phải là hiện tượng bất thường và thường không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài và đi kèm các triệu chứng bất thường khác, bố mẹ nên liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị.
Q: Làm sao để phân biệt trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng và trẻ sơ sinh đi ngoài phân sống?
A: Trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt trắng thường không đi kèm với các triệu chứng bất thường, trong khi trẻ sơ sinh đi ngoài phân sống có thể có các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm như phân có bọt, nhầy và màu phân thường sẽ đậm hơn.
Q: Khi nào nên đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu trẻ đi ngoài có hạt trắng?
A: Nếu trẻ đi ngoài có hạt trắng kéo dài và đi kèm với các triệu chứng bất thường như tiêu chảy liên tục, số, quấy khóc, bố mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức để được tư vấn và điều trị cùng bác sĩ.