Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột: Triệu chứng và giải pháp

1. Nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ em là gì?

Nhiễm khuẩn đường ruột, còn được gọi là viêm đường ruột, là một bệnh phổ biến ở trẻ em. Bệnh được gây ra bởi vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng xâm nhập vào hệ tiêu hóa, gây ra tình trạng tiêu chảy nhiễm khuẩn ở trẻ sơ sinh. Trẻ có thể bị đau quặn bụng, đi tiêu phân nước liên tục trong vài ngày, thậm chí có nhầy máu. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiêu chảy là nguyên nhân gây tử vong thứ 2 ở trẻ em. Mỗi năm, có khoảng 525.000 trẻ em trên toàn thế giới tử vong do các bệnh liên quan đến tiêu chảy. Ở các quốc gia đang phát triển như Việt Nam, trẻ em có nguy cơ mắc viêm đường ruột cao hơn do hệ miễn dịch yếu.

2. Triệu chứng nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh

Các triệu chứng nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ em bao gồm:

• Đau bụng: Trẻ sẽ quấy khóc và có những cơn đau quặn bụng dữ dội. Đau bụng thường đi kèm với triệu chứng chướng bụng, đầy hơi và sốt. Đây là một trong những dấu hiệu quan trọng cần chú ý.

• Tiêu chảy: Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột sẽ đi tiêu nhiều lần, phân lỏng kèm theo chất nhầy hoặc máu trong vài ngày. Tình trạng này có thể dẫn đến tình trạng cơ thể thiếu nước nghiêm trọng.

• Bú kém, chán ăn: Bệnh viêm đường ruột ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, khiến trẻ cảm thấy chán ăn và bú kém. Điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và cân nặng của trẻ.

• Ho và sổ mũi: Trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng đường ruột thường có triệu chứng ho và sổ mũi. Cơ thể lúc nào cũng mệt mỏi, xanh xao và hốc hác.

• Buồn nôn: Nhiễm khuẩn đường ruột cũng có thể gây buồn nôn thường xuyên ở trẻ em.

• Hình thái phân bất thường: Phân của trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột thường có dạng lỏng, có thể kèm theo chất nhầy và máu cùng cơn mót rặn và đau bụng.

Khi phát hiện các triệu chứng nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh, bố mẹ cần tìm cách khắc phục kịp thời để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của con.

3. Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị nhiễm khuẩn đường ruột

Viêm đường ruột ở trẻ em thường do vi khuẩn xâm nhập vào hệ tiêu hóa gây bệnh. Có nhiều nguyên nhân khiến vi khuẩn có hại dễ xâm nhập, bao gồm:

• Trẻ bị nhiễm vi khuẩn từ lúc mới sinh: Nếu không đảm bảo môi trường vô trùng khi sinh, mẹ có thể bị nhiễm vi khuẩn Campylobacter hoặc E.Coli, từ đó truyền sang cho bé qua các cơ quan như miệng và mũi.

• Hệ tiêu hóa còn non nớt: Hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh còn non nớt và dễ bị xâm nhập bởi vi khuẩn gây viêm ruột như Campylobacter, Salmonella, Shigella, E.coli… Tình trạng nhiễm khuẩn E. coli hoặc các loại vi khuẩn khác có thể gây viêm ruột, tiêu chảy và đau bụng ở trẻ sơ sinh.

• Nhiễm vi khuẩn từ thức ăn: Quá trình nhiễm khuẩn thường xảy ra khi bé bắt đầu ăn dặm từ 6 tháng tuổi. Vi khuẩn có thể xuất phát từ các loại thực phẩm không an toàn, không được xử lý đúng cách, gây rối loạn đường tiêu hóa của trẻ.

• Môi trường sống không đảm bảo vệ sinh: Nguyên nhân nhiễm trùng đường ruột ở trẻ em có thể đến từ môi trường sống xung quanh, từ gối, chăn, màn hay nguồn nước không đảm bảo vệ sinh.

• Trẻ ăn uống thiếu chất gây suy dinh dưỡng: Nhiễm khuẩn và suy dinh dưỡng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Thiếu chất dinh dưỡng làm giảm khả năng hình thành kháng thể và hệ thống miễn dịch của trẻ. Vi khuẩn dễ xâm nhập và gây bệnh nhiễm trùng đường ruột ở trẻ em.

• Một số nguyên nhân khác: Viêm ruột ở trẻ sơ sinh có thể do tiếp xúc với đồ vật của người bị bệnh hoặc thói quen cho tay vào miệng làm virus lây truyền vào cơ thể.

4. Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột có nguy hiểm không?

Viêm đường ruột ở trẻ em gây ra tiêu chảy, biếng ăn, sụt cân và có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể làm cho hệ tiêu hóa của trẻ yếu đi, ăn uống không tốt, khả năng hấp thụ dinh dưỡng giảm. Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và cân nặng của trẻ. Nhiễm trùng tiêu hóa ở trẻ em kéo dài có thể gây mất nước nghiêm trọng và các biến chứng phức tạp về đường ruột. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, viêm đường ruột là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em trên toàn thế giới.

Với những thông tin trên, viêm đường ruột ở trẻ em được xem là nguy hiểm nếu tình trạng nhiễm khuẩn kéo dài và không được điều trị đúng cách.

5. Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột bao lâu thì khỏi?

Thời gian phục hồi sau khi trẻ bị viêm đường ruột phụ thuộc vào mức độ bệnh. Trong trường hợp bệnh nhẹ, trẻ thường khỏi sau vài ngày nghỉ ngơi và bổ sung đủ nước. Tuy nhiên, đối với trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột nặng, thời gian phục hồi có thể kéo dài hơn khoảng vài tuần.

6. Mẹ nên chăm sóc bé bị nhiễm khuẩn đường ruột thế nào?

Khi phát hiện các triệu chứng nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh, bố mẹ có thể áp dụng những cách sau:

• Dành thời gian chăm sóc trẻ sơ sinh bị nhiễm khuẩn đường ruột tại nhà.

• Đối với trẻ được bú mẹ, mẹ nên cho bé bú thường xuyên để cung cấp đủ nước và chất lượng sữa. Bố mẹ cũng cần bổ sung nhiều nước, ăn nhiều rau xanh, trái cây, sữa chua, yến mạch và ngũ cốc.

• Đối với trẻ sơ sinh bị nhiễm khuẩn đường ruột và bú sữa công thức, mẹ nên chọn loại sữa dễ tiêu hóa và giàu dưỡng chất để bảo vệ sức khỏe của bé.

• Đối với trẻ ăn dặm, mẹ có thể bổ sung cho bé các loại trái cây giàu kali (chuối, cam, nước dừa…) và chia nhỏ bữa ăn trong ngày để giúp con hấp thu dưỡng chất tốt hơn. Nên ưu tiên các món ăn mềm để bé dễ tiêu hóa.

• Mẹ có thể cho bé uống trà gừng hoặc húng quế, những loại đồ uống này giúp làm dịu dạ dày và giảm nguy cơ viêm đường ruột ở trẻ sơ sinh.

• Trường hợp muốn cho bé sử dụng dung dịch bù điện giải oresol, phụ huynh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ và tuân thủ hướng dẫn trên bao bì. Nếu chăm sóc đúng cách, sức khỏe của bé sẽ ổn định sau vài ngày.

Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột uống thuốc gì để khỏi bệnh?

Để điều trị nhiễm khuẩn đường ruột nặng ở trẻ sơ sinh, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng một số loại thuốc như Penicillin, Quinolon hoặc Sulfamid. Tuy nhiên, việc dùng thuốc để điều trị viêm đường ruột ở trẻ em cần có sự chỉ định của bác sĩ, bố mẹ không nên tự ý mua thuốc và cho con uống vì có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

7. Khi nào cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ?

Khi tình trạng nhiễm khuẩn đường ruột nặng hơn, bố mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ trong những trường hợp sau:

• Tiêu chảy kèm sốt.

• Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột đi ngoài ra máu và có chất nhầy.

• Trẻ đi tiểu ít, đổ mồ hôi, lạnh tay và lừ đừ.

• Trẻ nôn mửa, không bú được.

8. Cách phòng ngừa nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh

Để tránh nguy cơ bé bị nhiễm khuẩn đường ruột, bố mẹ có thể áp dụng những biện pháp phòng ngừa sau đây:

• Giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống cho trẻ sạch sẽ.

• Người chăm sóc trẻ phải rửa tay sạch trước khi tiếp xúc với trẻ.

• Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và hướng dẫn trẻ nhai kỹ thức ăn trước khi nuốt.

• Đảm bảo thực phẩm ăn dặm của bé đảm bảo vệ sinh và an toàn. Hạn chế cho trẻ ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn.

• Dạy trẻ rửa tay và hạn chế tiếp xúc với vật nuôi hoặc nguồn nước ô nhiễm.

FAQs

9.1 Trẻ sơ sinh bị nhiễm khuẩn đường ruột, mẹ nên ăn gì?

Khi trẻ sơ sinh bị nhiễm khuẩn đường ruột, mẹ nên ăn những thực phẩm giúp tăng cường chất lượng sữa như rau xanh, trái cây, sữa chua, yến mạch, ngũ cốc, …

9.2 Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột nên ăn gì để nhanh hồi phục?

Với bé bị nhiễm khuẩn đường ruột, mẹ nên cho bé ăn các món ăn chế biến mềm như cháo, súp để dễ nuốt và tiêu hóa. Ngoài ra, mẹ có thể bổ sung trong bữa ăn hàng ngày của bé các loại trái cây giàu kali như chuối, cam, nước dừa để giúp bé hồi phục nhanh chóng.

Nhìn chung, nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ em là một vấn đề phổ biến. Để giúp con phát triển khỏe mạnh, bố mẹ cần tuân thủ các biện pháp phòng ngừa và chăm sóc đúng cách.