Bệnh thận là tình trạng khi thận bị tổn thương dẫn đến suy giảm khả năng lọc máu, gây tích tụ các chất thải và chất lỏng trong cơ thể.
Theo BS.CKII Ngô Đồng Dũng, chuyên gia từ bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, người bệnh thận cần áp dụng chế độ dinh dưỡng khoa học theo hướng dẫn của bác sĩ, đặc biệt là trong dịp Tết, khi nhu cầu ăn uống tăng cao hơn thường ngày.
Hạn chế muối
Người bệnh thận chỉ nên nạp vào cơ thể không quá 2g muối mỗi ngày, bao gồm muối khi chế biến món ăn và muối có sẵn trong thực phẩm.
Giảm đạm
Lượng đạm tiêu thụ mỗi ngày của người bệnh thận phụ thuộc vào giai đoạn bệnh và liệu pháp lọc máu.
Người bệnh chưa lọc máu:
- Giai đoạn 1-2: 1g protein/kg cân nặng mỗi ngày.
- Giai đoạn 3-4: 0,6-0,8g protein/kg cân nặng mỗi ngày.
- Giai đoạn 5: 0,6g protein/kg cân nặng mỗi ngày.
Người bệnh thận đã lọc máu:
- Chạy thận nhân tạo, lọc màng bụng ba lần mỗi tuần: 1,2g protein/kg cân nặng mỗi ngày.
- Chạy thận nhân tạo hai lần mỗi ngày: 1g protein/kg cân nặng mỗi ngày.
- Chạy thận nhân tạo một lần mỗi ngày: 0,8g protein/kg cân nặng mỗi ngày.
Giảm kali
Người bệnh thận cần hạn chế ăn thực phẩm giàu kali để tránh tăng kali máu, rối loạn nhịp tim và nguy cơ ngưng tim đột ngột. Lượng kali tiêu thụ phụ thuộc vào giai đoạn bệnh và tần suất lọc máu.
Người bệnh chưa lọc máu:
- Dưới 4.000 mg mỗi ngày ở giai đoạn 1-2.
- Dưới 3.000 mg mỗi ngày ở giai đoạn 3-4.
- Dưới 1.500-2.000 mg mỗi ngày ở giai đoạn 5.
Người bệnh thận đã lọc máu:
- Chạy thận nhân tạo, lọc màng bụng ba lần mỗi tuần: 2.000-3.000 mg mỗi ngày.
- Chạy thận nhân tạo một lần mỗi tuần, lọc màng bụng hai lần mỗi tuần: 1.500-2.000 mg mỗi ngày.
Giảm phốt pho
Tùy vào giai đoạn bệnh, người bệnh thận chỉ nên nạp dưới 0,8-1,2g phốt pho mỗi ngày để tránh tăng nguy cơ loãng xương. Cần hạn chế thực phẩm giàu phốt pho như thịt chế biến sẵn, nội tạng động vật, hải sản, phô mai…
Điều chỉnh nhu cầu nước
Người bệnh thận cần theo dõi lượng nước vào và ra, có thể kiểm soát lượng nước vào bằng công thức: Tổng lượng nước nạp vào cơ thể mỗi ngày = 500 ml + lượng nước mất (đi tiểu, mồ hôi, hơi thở, nôn…). Lượng nước nạp vào cơ thể bao gồm cả đồ uống và nước trong thực phẩm.
Theo bác sĩ Dung, người bệnh suy thận có thể ăn cá, thịt gà, thịt vịt nhưng nên bỏ da và nội tạng. Cần ăn lòng trắng trứng và các loại rau luộc chín kỹ như bông cải xanh, bông cải trắng, cải bẹ, khổ qua. Ngoài ra, uống 1-2 ly sữa giảm đạm chuyên cho người bệnh thận.
Người bệnh thận cần tránh ăn thực phẩm chế biến sẵn, đóng hộp và món muối chua. Cần hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, thịt bò, hải sản, nội tạng động vật, trái cây giàu kali và không chấm nước chấm khi ăn. Nên tránh uống bia, rượu, các loại nước ngọt có ga.
Ngoài ra, khi chế biến món ăn trong ngày Tết, người bệnh và người nhà cần tránh nêm nếm quá nhiều gia vị và không nên chiên xào hoặc đun lại nhiều lần.
Hãy chú ý đến nguyên tắc dinh dưỡng ngày Tết để bảo vệ sức khỏe thận của bạn.