Xuất huyết dưới mắt nhận biết thế nào?
Xuất huyết dưới mắt là hiện tượng một hoặc một số mạch máu nhỏ ngay dưới lòng trắng bị vỡ. Máu chảy ra giữa lớp kết mạc và củng mạc, làm nhuốm đỏ một phần hoặc toàn bộ lòng trắng của mắt. Đôi khi, mạch máu nhỏ dưới mắt bị vỡ do viêm nhiễm, có thể quan sát được bằng mắt thường.
Xuất huyết dưới mắt này không ảnh hưởng đến trung tâm mắt, còn gọi là giác mạc, vì kết mạc chỉ bao phủ một phần tròng trắng của mắt. Máu chảy ở dưới kết mạc không tạo thành đường máu dòng hoặc giọt, mà thay vào đó, các tế bào máu len vào khoảng giữa kết mạc và củng mạc. Do đó, khi nhìn bằng mắt thường, vùng lòng trắng sẽ có vết đỏ máu giống như vết dầu loang.
Lượng máu chảy do xuất huyết dưới kết mạc thường rất nhỏ, tối đa chỉ 2ml, không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Màu đỏ do máu loang ra sẽ rõ ràng nhất ngay sau khi mạch máu vỡ. Sau khoảng 24 giờ, vùng xuất huyết sẽ được hấp thu từ từ, dần thu nhỏ và giảm màu sắc. Sau đó, nó sẽ chuyển sang màu vàng cam, vàng nhạt rồi biến mất hoàn toàn, trả lại kết mạc có màu trắng hoặc hơi đục.
Đa phần bệnh nhân bị xuất huyết dưới kết mạc chỉ có triệu chứng quan sát được này, không gây đau đớn, khó chịu, ngứa, viêm,… thường không xuất hiện. Nếu tình trạng mạch máu nhỏ dưới mắt bị viêm, người bệnh có thể có cảm giác gợn nhẹ, hơi đau nhói ở bên bị xuất huyết dưới mắt, nhưng thường không nghiêm trọng.
Chẩn đoán bệnh xuất huyết dưới kết mạc chủ yếu dựa vào quan sát và triệu chứng lâm sàng. Để chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý khác, có thể cần đo thị lực, kiểm tra phản xạ mắt cùng đánh giá tiền sử bệnh và nguy cơ.
Nguyên nhân dẫn đến xuất huyết dưới kết mạc
Nguyên nhân gây xuất huyết dưới kết mạc rất đa dạng. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
1. Chấn thương mắt
Chấn thương nhẹ do va đập hoặc dùng tay, vật cứng dụi mắt có thể làm vỡ mạch máu nhỏ dưới kết mạc. Điều này xảy ra vì hệ thống mạch máu và thần kinh dưới kết mạc rất nhạy cảm, tác động mạnh có thể làm vỡ nhiều mạch máu, gây xuất huyết nặng. Cần kiểm tra các tổn thương khác ngoài xuất huyết dưới mắt để tránh biến chứng ảnh hưởng đến thị lực và sức khỏe mắt.
2. Bệnh lý rối loạn đông máu
Rối loạn yếu tố chống đông máu có thể làm cho máu chảy dưới kết mạc. Người bệnh thường có các triệu chứng khác đi kèm với xuất huyết dưới kết mạc. Thuốc chống đông máu, như Warfarin và Aspirin, cũng có thể gây xuất huyết dưới kết mạc tương tự như rối loạn đông máu.
3. Chấn thương vùng đầu mặt
Chấn thương đầu mặt có thể không trực tiếp tác động lên mắt nhưng vẫn gây xuất huyết dưới kết mạc do ảnh hưởng đến lưu thông máu.
4. Bệnh tăng huyết áp
Tăng huyết áp làm áp lực tăng lên trong mạch máu ở mắt, làm vỡ các mạch máu nhỏ dưới kết mạc, gây xuất huyết.
5. Viêm kết mạc
Viêm kết mạc thường gây xuất huyết dưới kết mạc. Các nguyên nhân thường gặp nhất là do Coxsackie A hoặc Enterovirus 70.
6. Biến chứng sau tai biến lặn sâu
Áp lực nước lớn khi lặn sâu xuống đáy biển có thể gây giảm hoặc tăng áp đột ngột trong hệ thống đường thở. Áp lực này cũng có thể gây vỡ mạch máu dưới kết mạc.
7. Tăng áp lực hệ thống tĩnh mạch vùng đầu mặt
Tăng áp lực hệ thống tĩnh mạch vùng đầu mặt gây tăng áp lực mạch máu ở mắt, gây vỡ và chảy máu. Tình trạng này xảy ra trong các hoạt động như ho, hắt hơi, xì mũi, mang vác gắng sức, rặn đẻ, nôn,…
Cần làm gì khi bị xuất huyết dưới kết mạc?
Thực tế, xuất huyết dưới kết mạc không phải là bệnh lý nguy hiểm, lượng máu chảy ít nên sẽ nhanh chóng được hấp thu và màu đỏ ở mắt sẽ dần biến mất. Mạch máu nhỏ bị vỡ cũng sẽ được phục hồi dần.
Tuy nhiên, để tránh biến chứng và ngăn không cho bệnh tiến triển nặng hơn, bạn nên tuân thủ những lời khuyên sau:
1. Không tự chữa bằng nhiệt hoặc lạnh
Không nên chườm nóng hoặc lạnh khi xuất huyết dưới kết mạc. Điều này thường là thói quen của nhiều người khi gặp tình trạng bất thường hoặc chảy máu, nhưng trong trường hợp này, không nên làm vậy.
2. Nghỉ ngơi
Nghỉ ngơi là cách giúp mắt và cơ thể nghỉ ngơi, tránh xuất huyết lan rộng do tăng áp lực mạch máu.
3. Không day dụi mắt
Xuất huyết dưới kết mạc thường không gây ngứa, trừ khi bị viêm hoặc nhiễm khuẩn. Bạn không nên tự ý dùng tay dụi mắt, việc này có thể làm vỡ nhiều mạch máu hơn và gây nhiễm khuẩn.
4. Tới khám bác sĩ khi có biểu hiện bất thường
Nếu xuất huyết dưới kết mạc đi kèm với các dấu hiệu sau, đây có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nguy hiểm cần kiểm tra và can thiệp y tế: mắt nhìn mờ, đau nhức mắt, hiện tượng nhìn đôi, xuất huyết mắt trong chấn thương vùng đầu mặt,…
Ngoài ra, bệnh nhân xuất huyết dưới kết mạc có tiền sử bệnh lý tăng huyết áp, rối loạn đông máu hoặc sử dụng thuốc gây rối loạn đông máu cần trao đổi thêm với bác sĩ để có biện pháp theo dõi và ngăn ngừa tái phát.
FAQs
Q: Xuất huyết dưới kết mạc có nguy hiểm không?
A: Xuất huyết dưới kết mạc không phải là bệnh lý nguy hiểm. Lượng máu chảy ít và sẽ nhanh chóng được hấp thu. Mạch máu nhỏ bị vỡ sẽ phục hồi dần.
Q: Có cần đi khám ngay khi xuất huyết dưới kết mạc?
A: Nếu xuất huyết dưới kết mạc đi kèm với các biểu hiện như mắt nhìn mờ, đau nhức mắt, hiện tượng nhìn đôi, bạn nên đi khám để được kiểm tra và can thiệp y tế.
Q: Tôi có thể chườm nóng hoặc lạnh để chữa xuất huyết dưới kết mạc không?
A: Không nên chườm nóng hoặc lạnh khi xuất huyết dưới kết mạc. Điều này không có tác dụng và có thể gây tổn thương nặng hơn.
Q: Tôi có thể dùng tay dụi mắt khi xuất huyết dưới kết mạc không?
A: Bạn không nên tự ý dùng tay dụi mắt khi xuất huyết dưới kết mạc. Điều này có thể làm vỡ nhiều mạch máu hơn và gây nhiễm khuẩn.
Kết luận
Xuất huyết dưới kết mạc là một hiện tượng phổ biến, nhưng không nguy hiểm. Lượng máu chảy ít và sẽ nhanh chóng được hấp thu. Tuy nhiên, để tránh biến chứng, nên tuân thủ các lời khuyên như không tự ý chữa trị bằng nhiệt hoặc lạnh, nghỉ ngơi, không day dụi mắt và đi khám bác sĩ khi có biểu hiện bất thường.