Trong thời gian gần đây, việc mang thai ở tuổi vị thành niên có xu hướng gia tăng và đây là một vấn đề đáng quan tâm của xã hội. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống tương lai của trẻ, mà còn ảnh hưởng đến chất lượng dân số và xã hội tại Việt Nam.
Theo số liệu thống kê của Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam, trung bình mỗi năm có khoảng 300 ngàn trường hợp nạo hút thai ở tuổi 15 đến 19, trong đó 60 đến 70% là học sinh sinh viên. Mặc dù tỷ lệ phá thai ở Việt Nam trong 10 năm gần đây đã giảm, nhưng tỷ lệ nạo phá thai ở trẻ vị thành niên lại có dấu hiệu gia tăng, chiếm 20% các trường hợp nạo phá thai.
Theo TS.BS. Đỗ Minh Loan, Trưởng khoa Sức khỏe vị thành niên, Bệnh viện Nhi Trung ương, vị thành niên là độ tuổi trẻ phát triển các chức năng sinh dục, sinh sản và có nhu cầu tình dục xuất hiện, nhưng chưa đủ kỹ năng để kiểm soát ham muốn tình dục. Do đó, rất quan trọng là phải cung cấp đầy đủ kiến thức về chu kỳ kinh nguyệt, cơ chế thụ tinh và các biện pháp tránh thai cho trẻ.
Mang thai ở tuổi vị thành niên có nhiều hệ lụy. Không chỉ ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe, nguy cơ tử vong cho mẹ cũng cao hơn so với các bà mẹ sinh con ở tuổi trưởng thành. Mẹ dễ bị thiếu máu, tiền sản giật, non sảy thai, chuyển dạ đình trệ, bất tương xứng thai chậu và tỷ lệ nhẹ cân, bệnh tật và tử vong cao cho con. Ngoài ra, làm mẹ ở độ tuổi quá nhỏ cũng gây nên căng thẳng và khủng hoảng tâm lý trầm cảm, thậm chí có những hành động đáng tiếc như tự tử hoặc bỏ con sau sinh.
Vấn nạn phá thai ở tuổi vị thành niên cũng diễn ra thường xuyên. Trẻ vị thành niên mặc cảm tự ti khi mang thai ngoài ý muốn và thường đến những dịch vụ phá thai không an toàn để bỏ thai. Điều này gây ra những biến chứng nặng nề như sót nhau, xót màng bằng, huyết thùng tử cung, thậm chí đe dọa tính mạng.
Để phát hiện sớm trẻ mang thai ở độ tuổi vị thành niên, cha mẹ cần chú ý các dấu hiệu sau đây: trẻ chậm kinh hoặc mất kinh, buồn nôn và nôn, thay đổi ở ngực, vú căng và nổi tĩnh mạch quanh công vú, tiết sữa non từ tuần thứ 16 của thai kỳ, nhiệt độ cơ thể tăng cao, thay đổi về da như nám, da sẫm màu ở núm vú, chảy máu âm đạo 3 tháng đầu của thai kỳ.
Cha mẹ trong độ tuổi vị thành niên cần chú ý đến con cái và dành nhiều thời gian trò chuyện tâm sự với con. Đưa ra những định hướng đúng đắn về tình cảm và tình dục. Cha mẹ và nhà trường cần phối hợp để trang bị cho trẻ kiến thức về sức khỏe sinh sản, giáo dục giới tính giúp trẻ có kiến thức và nhận thức đúng đắn, tránh được những sai lầm không đáng có. Ngoài ra, ngành chức năng cần tăng cường giáo dục chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân, hướng dẫn các biện pháp tránh thai phù hợp, hạn chế tình trạng phá thai và ngăn ngừa các bệnh lây qua đường tình dục.
Cần có sự phối hợp đồng bộ giữa nhà trường, gia đình và xã hội để giúp các em được trang bị đầy đủ kiến thức về giới tính và sức khỏe sinh sản, góp phần nâng cao chất lượng dân số trong tương lai.
FAQs
-
Mang thai ở tuổi vị thành niên có nguy cơ gì?
- Mang thai ở tuổi vị thành niên có nguy cơ cao cho sức khỏe và cuộc sống của trẻ. Mẹ có nguy cơ tử vong cao hơn, và con được sinh ra thường có tỷ lệ nhẹ cân, bệnh tật và tử vong cao.
-
Làm mẹ ở độ tuổi quá nhỏ có nhược điểm gì?
- Làm mẹ ở độ tuổi quá nhỏ gây căng thẳng và khủng hoảng tâm lý trầm cảm. Có những hành động đáng tiếc như tự tử hoặc bỏ con sau sinh.
-
Làm sao để phát hiện sớm trẻ mang thai ở độ tuổi vị thành niên?
- Cha mẹ cần chú ý đến các dấu hiệu như trẻ chậm kinh hoặc mất kinh, buồn nôn và nôn, thay đổi ở ngực, vú căng và nổi tĩnh mạch quanh công vú, tiết sữa non từ tuần thứ 16 của thai kỳ, nhiệt độ cơ thể tăng cao, thay đổi về da như nám, da sẫm màu ở núm vú, chảy máu âm đạo 3 tháng đầu của thai kỳ.
Kết luận
Mang thai ở tuổi vị thành niên là một vấn đề đáng quan tâm và cần được giải quyết một cách toàn diện. Cha mẹ, nhà trường và xã hội cần cùng nhau hỗ trợ trẻ vị thành niên với kiến thức và nhận thức đúng đắn về sức khỏe sinh sản. Chỉ thông qua sự phối hợp này, chúng ta mới có thể nâng cao chất lượng dân số và xây dựng một tương lai tốt đẹp cho đất nước. fim24h