Lịch Công giáo (hay Năm Phụng vụ) là chu kỳ một năm của Hội Thánh Công giáo, dựa trên mùa Phụng vụ. Trong lịch này, Hội Thánh diễn tả lịch sử cứu độ của Thiên Chúa, mừng các biến cố trọng đại trong cuộc đời Chúa Giêsu, Đức Maria và các Thánh. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn về lịch Công giáo và cách xem lịch Phụng vụ Công giáo trong bài viết dưới đây nhé!
Tìm hiểu về lịch Công giáo
Lịch Công giáo hay Năm Phụng Vụ là chu kỳ các mùa Phụng vụ. Mỗi mùa sẽ có những lễ hội, nghi thức đặc trưng của người theo đạo Công giáo, được tổ chức bám sát với diễn tiến nội dung trong Kinh Thánh, nhằm cử hành những khía cạnh khác nhau trong Mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa.
Năm Phụng vụ
Một năm Phụng vụ được tính bắt đầu từ Chúa nhật I Mùa Vọng và kết thúc với lễ Chúa Kitô Vua vũ trụ (tính theo Dương lịch) và được chia ra làm 5 mùa:
- Mùa Vọng: kéo dài trong khoảng 4 tuần, bắt đầu từ Chúa Nhật I đến chiều ngày 24/12.
- Mùa Giáng sinh: diễn ra trong 2 tuần, bắt đầu từ giờ Kinh Chiều I ngày 24/12 (lễ Vọng Chúa Giáng sinh) đến hết lễ Chúa Giêsu chịu phép rửa.
- Mùa Chay: chuẩn bị cho lễ Phục sinh, bắt đầu từ Thứ Tư lễ Tro và kết thúc trước lễ Tiệc Ly chiều Thứ Năm Tuần Thánh.
- Mùa Phục sinh: bắt đầu từ Chúa Nhật I Phục sinh đến hết Chúa Nhật lễ Chúa Thánh Thần hiện xuống (lễ Ngũ Tuần), kéo dài trong 50 ngày (thời gian thay đổi theo từng năm).
- Mùa Thường niên: không mang ý nghĩa thần học đặc biệt, kéo dài khoảng 33 hoặc 34 tuần lễ tùy theo từng năm, được chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn 1 từ sau lễ Chúa Giêsu chịu phép rửa đến trước Thứ Tư lễ Tro. Giai đoạn 2 bắt đầu từ sau lễ Chúa Thánh Thần hiện xuống và kết thúc trước giờ Kinh Chiều I ngày thứ Bảy trước Chúa Nhật I Mùa Vọng của năm Phụng vụ tiếp theo.
Mỗi ngày trong Năm Phụng vụ đều có bài đọc riêng, được sắp đặt theo tiêu chuẩn, trích từ Kinh Thánh và các sách khác nhau. Công giáo còn phân phối các bài đọc theo chu kỳ 3 năm A, B, C. Quy ước để xác định năm A, B, C là: Năm nào chia chẵn cho 3 là năm C, năm chia cho 3 còn dư 1 là năm A, chia cho 3 dư 2 là năm B. Ví dụ, năm 2021 có tổng các chữ số là 2 + 0 + 2 + 1 = 5, 5 chia 3 dư 2 nên năm 2021 là năm B.
Lễ trọng, lễ kính và lễ nhớ
Lịch Phụng vụ chia làm ba bậc lễ để thể hiện lòng kính nhớ các mầu nhiệm của Chúa, các đặc ân của Đức Maria và các Thánh, bao gồm lễ trọng, lễ kính và lễ nhớ.
Lễ trọng được chia thành hai loại: lễ trọng chung và lễ trọng riêng.
- Lễ trọng chung là các ngày lễ được quy định rõ trong sách Phụng vụ mà toàn thể Hội Thánh phải mừng kính.
- Lễ trọng riêng được các Hội Thánh địa phương chọn mừng kính riêng theo từng khu vực, còn đối với Hội Thánh toàn cầu thì chỉ là lễ nhớ.
Ngoài ra còn có các thánh lễ được kính trọng thể, là cử hành (hay mừng kính lại) ngày lễ ấy một cách đặc biệt hơn vào ngày Chúa Nhật Thường niên gần nhất, trước hoặc sau ngày chính thức. Bởi vì nội dung và cấp bậc của thánh lễ này thật sự là một lễ trọng (chung hoặc riêng) hoặc lễ Kính Chúa nhưng lại rơi vào ngày thường theo lịch Phụng vụ.
Lễ kính chỉ giới hạn trong một ngày bình thường và ở mức bậc thấp hơn lễ trọng.
Lễ nhớ được chia làm hai loại: lễ buộc nhớ và lễ nhớ tùy ý. Các ngày lễ buộc nhớ trong Mùa Chay thì không bắt buộc phải cử hành, chỉ mừng như lễ nhớ tùy ý.
Công giáo còn có ba loại lễ theo nhu cầu, việc có được cử hành hay không phụ thuộc vào các mùa hoặc lịch Phụng vụ:
- Lễ có nghi thức riêng thường đi kèm với việc cử hành một bí tích nào đó như Hôn phối, Truyền chức, Thêm sức…
- Lễ do nhu cầu tùy theo hoàn cảnh như Lễ Tạ ơn, Lễ Cầu mùa…
- Lễ ngoại lịch do lòng đạo đức của giáo dân đòi hỏi như Thứ Sáu kính Thánh Tâm, thứ Bảy kính Đức Mẹ…
Lịch Công giáo 2024
Năm Phụng vụ 2023 – 2024 bắt đầu từ Chúa Nhật ngày 03/11/2023 và kết thúc vào thứ Bảy trong tuần cuối cùng của mùa Thường niên (tuần cuối sau lễ Chúa Kitô Vua vũ trụ) là ngày 30/11/2024. Muốn biết hôm nay là ngày lễ gì, thuộc mùa gì, tuần mấy… thì bạn phải mở lịch Phụng vụ Công giáo của từng năm để tra cứu.
Lịch Công giáo tháng 1/2024
Ý cầu nguyện của Đức Thánh Cha: Cầu cho các nhà giáo dục.
Chúng ta hãy cầu nguyện để các nhà giáo dục trở nên chứng nhân đáng tin cậy, biết dạy về tình huynh đệ hơn là ganh đua, cũng như biết ưu tiên giúp đỡ những ai nhỏ bé nhất và dễ bị tổn thương nhất.
Lịch Công giáo tháng 2/2024
Ý cầu nguyện của Đức Thánh Cha: Cầu cho các giáo xứ.
Chúng ta hãy cầu nguyện cho các giáo xứ, biết đặt sự hiệp thông làm trung tâm, để ngày càng trở nên những cộng đồn đức tin, huynh đệ và mở ra đón tiếp những ai thiếu thốn nhất.
Lịch Công giáo tháng 3/2024
Ý cầu nguyện của Đức Thánh Cha: Cầu cho các nạn nhân bị lạm dụng.
Chúng ta hãy cầu nguyện cho những ai bị tổn thương vì thành viên của Giáo Hội, xin cho họ tìm thấy trong chính Giáo Hội sự hồi đáp cụ thể cho nỗi khổ đau của họ.
Lịch Công giáo tháng 4/2024
Ý cầu nguyện của Đức Thánh Cha: Cầu cho các phong trào và các nhóm trong Giáo Hội.
Chúng ta hãy cầu nguyện cho các phong trào và các nhóm trong Giáo Hội, mỗi ngày có thể tái khám phá sứ mạng loan báo Tin Mừng của họ, biết dùng các đặc sủng riêng để phục vụ cho những nhu cầu của thế giới.
Lịch Công giáo tháng 5/2024
Ý cầu nguyện của Đức Thánh Cha: Ý cầu nguyện chung – Cầu nguyện cho thế giới tài chính.
Chúng ta hãy cầu nguyện rằng những người phụ trách tài chính sẽ làm việc cùng các chính phủ để điều chỉnh lĩnh vực tài chính và bảo vệ công dân khỏi những nguy hiểm trong lĩnh vực này.
Lịch Công giáo tháng 6/2024
Ý cầu nguyện của Đức Thánh Cha: Cầu cho việc loại bỏ hình thức tra tấn.
Chúng ta hãy cầu nguyện cho cộng đồng quốc tế biết cam kết cụ thể để bảo đảm loại bỏ hình thức tra tấn, cũng như cam đoan hỗ trợ các nạn nhân và gia đình của họ.
Lịch Công giáo tháng 7/2024
Ý cầu nguyện của Đức Thánh Cha: Cầu cho việc sống mầu nhiệm Thánh Thể.
Chúng ta hãy cầu nguyện để người Công giáo biết đặt việc cử hành Thánh Thể vào trung tâm đời sống của mình, nhờ đó biến đổi các tương quan nhân loại một cách thẳm sâu, và mở ra để gặp gỡ Thiên Chúa cùng anh chị em mình.
Lịch Công giáo tháng 8/2024
Ý cầu nguyện của Đức Thánh Cha: Cầu cho Ngày Giới Trẻ Thế Giới.
Chúng ta hãy cầu nguyện để Ngày Giới Trẻ Thế Giới ở Lisbon sẽ giúp người trẻ sống và làm chứng cho Tin Mừng trong cuộc sống của họ.
Lịch Công giáo tháng 9/2024
Ý cầu nguyện của Đức Thánh Cha: Cầu cho những người đang sống bên lề.
Chúng ta hãy cầu nguyện cho những người đang sống bên lề xã hội, trong những điều kiện vô nhân đạo; xin cho họ không bị các tổ chức bỏ qua, và không bao giờ bị coi thường.
Lịch Công giáo tháng 10/2024
Ý cầu nguyện của Đức Thánh Cha: Cầu cho Thượng Hội Đồng.
Chúng ta hãy cầu nguyện để Hội Thánh có thể thực hành việc lắng nghe và đối thoại như một lối sống ở mọi cấp độ, và để Hội Thánh được Chúa Thánh Thần dẫn tới các vùng ngoại biên của thế giới.
Lịch Công giáo tháng 11/2024
Ý cầu nguyện của Đức Thánh Cha: Cầu cho Đức Giáo Hoàng.
Chúng ta hãy cầu nguyện cho Đức Giáo Hoàng, để khi thi hành tốt sứ mạng của mình, Ngài tiếp tục đồng hành với đoàn chiên được giao phó, với sự trợ giúp của Chúa Thánh Thần.
Lịch Công giáo tháng 12/2024
Ý cầu nguyện của Đức Thánh Cha: Cầu cho người khuyết tật.
Chúng ta hãy cầu nguyện cho những người khuyết tật được xã hội quan tâm cách đặc biệt, và được các tổ chức giáo dục cung cấp những chương trình hòa nhập nhằm tăng cường sự tham gia tích cực của họ.
Cách xem lịch Phụng vụ Công giáo 2024
Trong phần này, chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết cách đọc lịch Công giáo để bạn có thể hiểu dễ dàng hơn loại lịch này.
Chúng ta sẽ lấy ví dụ ngày 21/3/2022 để phân tích từng thành phần. Dưới đây là lịch Công giáo của ngày này:
Thứ Hai 21.3
Lễ Thường
Mùa Chay
Năm C
Tm
Thứ Hai trong tuần thứ Ba Mùa Chay
2 V 5:1-15; Tv 42:2-3; Lc 4:24-30
- Thứ Hai 21.3: Chúng ta có ngày thứ hai 21/3.
- Lễ Thường: Là loại lễ trong ngày này.
- Mùa Chay: Ngày này thuộc Mùa Chay.
- Năm C: Năm Phụng vụ của ngày này là năm C.
- Tm: Màu phẩm phục của ngày này là màu tím (viết tắt là “Tm”).
- Thứ Hai trong tuần thứ Ba Mùa Chay: Ngày này là thứ Hai trong tuần thứ Ba của Mùa Chay.
- 2 V 5:1-15; Tv 42:2-3; Lc 4:24-30: Đây là các bài đọc Lời Chúa tương ứng trong ngày, được trích từ các sách Khổng (2 Vua), Thánh Vịnh và Tin Mừng theo Thánh Lu-ca.
Để hiểu rõ hơn, bạn có thể sử dụng bảng quy định chữ viết tắt cho các sách trong Kinh Thánh và bảng quy định màu sắc của phẩm phục trong Phụng vụ.
Sứ mạng của chúng tôi là mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích về lịch Phụng vụ Công giáo. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về lịch Công giáo và cách xem lịch Phụng vụ. Hãy duyệt qua chuyên mục Tổng hợp trên fim24h để cập nhật thêm nhiều thông tin thú vị về cuộc sống và xã hội.