1. Huyết áp chuẩn bình thường có chỉ số bao nhiêu?
Khi đo huyết áp, chúng ta thường sử dụng hai chỉ số là huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương. Đây là hai chỉ số áp lực của máu lên động mạch khi tim co bóp và giãn ra.
Trạng thái bình thường, chỉ số huyết áp chuẩn là:
- Huyết áp tâm thu: từ 90 – 129 mmHg.
- Huyết áp tâm trương: từ 60 – 84 mmHg.
Chỉ số huyết áp có thể thay đổi theo thời điểm trong ngày, và cũng phụ thuộc vào thể trạng của từng người. Nếu chỉ số này quá cao hoặc quá thấp so với mức bình thường, đây đều là dấu hiệu cảnh báo về sức khỏe mà chúng ta không nên coi thường.
2. Các bệnh lý về huyết áp
Dựa trên chỉ số huyết áp chuẩn, ta có thể thấy được sự tăng giảm của huyết áp trong một thời điểm nào đó. Các bệnh lý về huyết áp thường gặp bao gồm:
Huyết áp thấp
Khi chỉ số huyết áp tâm thu < 90 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương < 60 mmHg, ta nói đó là huyết áp thấp. Khi chỉ số huyết áp thấp hơn mức bình thường, máu không đủ cung cấp cho các cơ quan hoạt động, đặc biệt là não, dẫn đến hiện tượng hoa mắt, buồn nôn, chóng mặt và thậm chí là ngất xỉu.
Huyết áp cao
Huyết áp cao là căn bệnh gây nguy hiểm và khiến nhiều người mất khả năng lao động, bị bịnh tật suốt đời. Huyết áp cao được chia thành các thang bậc theo chỉ số:
- Huyết áp bình thường cao: Chỉ số huyết áp tâm thu từ 130-139 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương từ 85-89 mmHg.
- Cao huyết áp độ 1: Chỉ số huyết áp tâm thu từ 140-159 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương từ 90-99 mmHg.
- Cao huyết áp độ 2: Chỉ số huyết áp tâm thu từ 160-179 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương từ 100-109 mmHg.
- Cao huyết áp độ 3: Chỉ số huyết áp tâm thu ≥ 180 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥ 110 mmHg.
- Cao huyết áp tâm thu đơn độc: Chỉ số huyết áp tâm thu ≥ 140 mmHg và huyết áp tâm trương < 90mmHg.
3. Những yếu tố làm ảnh hưởng đến chỉ số huyết áp chuẩn
Chỉ số huyết áp chuẩn của mỗi người có thể thay đổi theo thời điểm nhất định. Tuy nhiên, cần lưu ý những yếu tố làm thay đổi chỉ số huyết áp do nguyên nhân bệnh lý và có thể gây bệnh. Dưới đây là một số nguyên nhân làm thay đổi chỉ số huyết áp:
Tâm lý và vận động
Hoạt động vận động mạnh, tâm lý lo âu, căng thẳng, hồi hộp sẽ làm tăng tốc tim và áp lực máu lên thành động mạch. Do đó, chỉ số huyết áp sẽ cao hơn mức bình thường.
Sức khỏe của động mạnh
Việc máu lưu thông trong cơ thể thông qua động mạch. Nếu động mạnh khỏe mạnh không bị cản trở, máu lưu thông dễ dàng và không ảnh hưởng đến chỉ số huyết áp.
Tuy nhiên, đối với những người bị xơ vữa động mạch, đặc biệt là người cao tuổi, sự co giãn kém của động mạch sẽ làm tăng áp lực trên thành động mạch, gây tăng huyết áp thường xuyên.
Thiếu máu
Khi lượng máu trong cơ thể giảm, áp lực đẩy máu trong động mạch sẽ giảm, dẫn đến chỉ số huyết áp thấp. Tình trạng này thường xảy ra với những người có sức khỏe yếu, căng thẳng mất ngủ, thiếu máu hoặc mất máu nhiều.
Các yếu tố bên ngoài
Chỉ số huyết áp chuẩn cũng có thể thay đổi do những yếu tố từ bên ngoài cơ thể:
- Tư thế ngồi: ngồi không đúng tư thế có thể làm giảm hoặc tăng áp lực máu.
- Sinh hoạt hàng ngày: thói quen sinh hoạt ảnh hưởng rất lớn đến huyết áp. Ăn nhiều muối, thức ăn chứa nhiều dầu mỡ hay các chất kích thích sẽ làm tăng áp lực máu thường xuyên.
- Thói quen vận động: người không có thói quen vận động thường có chỉ số huyết áp không ổn định. Thể dục thường xuyên giúp máu lưu thông tốt, phòng tránh tình trạng tăng huyết áp bất thường.
4. Một số phương pháp để giúp ổn định huyết áp
Với những người có bệnh lý về huyết áp, đặc biệt là người trung và cao tuổi, cần thay đổi lối sống để điều chỉnh huyết áp về chỉ số huyết áp chuẩn. Dưới đây là một số phương pháp giúp ổn định huyết áp:
Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý
Hạn chế ăn thức ăn mặn, đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ. Tăng cường thực phẩm tươi, giàu vitamin để tăng sức đề kháng. Nên tránh rượu, bia, thuốc lá và các chất kích thích khác.
Thể dục đều đặn
Rèn thói quen thể dục đều đặn, thường xuyên để giảm hấp thụ nhiệt lượng, tăng cường lưu thông máu. Chọn những bài thể dục phù hợp với từng lứa tuổi và thể trạng, và duy trì mỗi ngày.
Cân bằng tâm lý
Không làm việc quá căng thẳng, tạo thói quen sống và làm việc khoa học, có giờ giấc nghỉ ngơi hợp lý.
Theo dõi huyết áp và tầm soát bệnh về huyết áp
Nên sử dụng máy đo huyết áp để theo dõi huyết áp tại nhà, đặc biệt với những người có bệnh lý về áp huyết. Đối với những người trẻ có dấu hiệu bất thường về sức khỏe, cần thực hiện tầm soát về bệnh huyết áp để phòng ngừa bệnh lý nguy hiểm.
Chuyên khoa Tim mạch của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là địa chỉ uy tín để thăm khám và tầm soát bệnh lý về huyết áp. Để đặt lịch khám nhanh chóng và tiện lợi, vui lòng liên hệ Tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn và giải đáp mọi thắc mắc của bạn.
FAQs
Q: Huyết áp chuẩn của mỗi người có khác nhau không?
A: Chỉ số huyết áp chuẩn có thể thay đổi tùy theo thời điểm và thể trạng của từng người.
Q: Tôi nên kiểm tra huyết áp như thế nào?
A: Bạn có thể sử dụng máy đo huyết áp để kiểm tra huyết áp tại nhà hoặc đến bệnh viện để được thăm khám.
Q: Lối sống có ảnh hưởng đến huyết áp không?
A: Đúng vậy, thói quen sinh hoạt, tư thế ngồi, thể dục và chế độ ăn uống đều có thể ảnh hưởng đến huyết áp.