Gần đây, mưa dông liên tục đã xuất hiện trong diện rộng trên khắp cả nước. Cụ thể, khu vực phía Bắc đang chịu đựng những cơn mưa to với lượng mưa đo được lên đến 170mm ở một số nơi.
Theo cơ quan khí tượng, dải hội tụ nhiệt đới chính là nguyên nhân gây ra đợt mưa lần này. Đây là hiện tượng khi mây ẩm hội tụ ở dải nhiệt đới và khu vực vịnh Bắc Bộ, tạo thành một vùng xoáy thấp.
Dải hội tụ nhiệt đới là gì?
Dải hội tụ nhiệt đới là hiện tượng thời tiết xấu, được hình thành do sự kết hợp giữa tín phong của hai bán cầu. Đây có thể là sự kết hợp giữa tín phong của bán cầu này với tín phong của bán cầu kia khi vượt xích đạo, hoặc sự kết hợp giữa tín phong của mỗi bán cầu với đới gió tây xích đạo.
Dải hội tụ nhiệt đới thường hoạt động chủ yếu trong khu vực nội chí tuyến. Nó có thể di chuyển lên phía Bắc hoặc xuống phía Nam, tuỳ thuộc vào chuyển động biểu kiến của Mặt trời.
Dải hội tụ nhiệt đới được đặc trưng bởi hoạt động đối lưu, tạo ra các cơn dông mạnh trên diện rộng. Nó hoạt động mạnh nhất trên đất liền và ít hoạt động trên đại dương.
Dải hội tụ nhiệt đới di chuyển theo quỹ đạo của Mặt trời và thay đổi theo mùa. Vào mùa hè ở Bắc bán cầu, nó di chuyển về phía Bắc và vào mùa đông, nó di chuyển về phía Nam. Đây là nguyên nhân gây ra mùa mưa và mùa khô ở vùng nhiệt đới.
Dải hội tụ nhiệt đới và tác động lên thời tiết Việt Nam
Dải hội tụ nhiệt đới ảnh hưởng đến thời tiết Việt Nam vào khoảng từ tháng 6 đến tháng 9. Lúc này, nước ta chịu ảnh hưởng của gió Tây Nam từ biển Đông và Thái Bình Dương, cùng với gió tín phong từ Đông hoặc hướng Biển Đông. Từ đó, dải hội tụ nhiệt đới được hình thành.
Thời điểm đầu mùa hạ là thời điểm dải hội tụ nhiệt đới hình thành ở Việt Nam. Đây là lúc tín phong của Bắc bán cầu gặp gió mùa hạ. Nhiệt độ nóng và độ ẩm cao đã tạo điều kiện thuận lợi cho dải hội tụ nhiệt đới phát triển.
Trong giai đoạn này, dải hội tụ nhiệt đới gây ra mưa trên khắp cả nước, đặc biệt là tại miền Nam và Tây Nguyên. Ngoài ra, dải hội tụ cũng tạo ra mưa cho miền Trung. Thậm chí, nó còn gây ra hiện tượng nóng nực cho miền Trung và phía Nam Tây Bắc.
Trong giai đoạn giữa cuối mùa hạ, dải hội tụ nhiệt đới tiếp tục tác động lên thời tiết Việt Nam. Vào thời gian này, áp cao cận chí tuyến Nam bán cầu hoạt động mạnh, đẩy gió tín phong Nam bán cầu vượt xích đạo thành gió Tây Nam. Gió này kết hợp với tín phong của Bắc bán cầu và tạo thành dải hội tụ nhiệt đới chạy dọc theo vĩ tuyến.
Khi đã hình thành, dải hội tụ nhiệt đới sẽ gây ra mưa lớn trên toàn quốc. Tuy nhiên, hoạt động của nó sẽ từ từ chuyển dần từ Bắc xuống Nam theo chuyển động của Mặt Trời (tháng 8 ở Bắc Bộ và tháng 9-10 ở miền Trung và Nam Bộ).
FAQs
Q: Frông là gì?
- Frông là mặt ngăn cách hai khối khí có tính chất vật lý khác biệt, về nhiệt độ và hướng gió.
- Trên mỗi bán cầu, có hai loại Frông cơ bản: Frông địa cực (FA) ngăn cách giữa khối khí cực và ôn đới, Frông ôn đới (FP) ngăn cách giữa khối khí ôn đới và chí tuyến.
Q: Tại sao miền có Frông thường mưa nhiều?
- Miền có Frông đi qua thường mưa nhiều do có sự tranh chấp giữa khối không khí nóng và khối không khí lạnh, dẫn đến hiện tượng nhiễu loạn không khí gây mưa.
Q: Sự khác nhau giữa Frông và dải hội tụ nhiệt đới là gì?
- Frông là mặt ngăn cách hai khối khí có tính chất vật lý khác nhau.
- Dải hội tụ nhiệt đới là nơi gặp nhau của hai khối khí nóng ẩm.
- Frông thường xuất hiện ở vùng ôn đới, trong khi dải hội tụ nhiệt đới tập trung quanh khu vực xích đạo.
- Frông có nhiều sự thay đổi về nhiệt độ hơn và dải hội tụ nhiệt đới ít thay đổi về nhiệt độ.
- Dải hội tụ nhiệt đới hình thành mưa do áp thấp, trong khi Frông hình thành mưa do không khí nóng gặp không khí lạnh và bị đẩy lên.
- Frông xuất hiện nhiều ở vùng ôn đới, trong khi dải hội tụ nhiệt đới phổ biến ở dải nhiệt đới.
Conclusion
Dải hội tụ nhiệt đới là hiện tượng thời tiết quan trọng đã tác động mạnh mẽ lên thời tiết Việt Nam trong thời gian gần đây. Hiểu rõ về dải hội tụ nhiệt đới sẽ giúp chúng ta hiểu về nguyên nhân gây mưa như trút nước và thay đổi thời tiết trong khu vực. Hãy cùng theo dõi thông tin thời tiết và biết cách ứng phó để duy trì an toàn và tận hưởng mùa mưa mát mẻ này.