Ngày giữa tháng 6, tôi có dịp tham dự một lễ cưới ở nhà thờ Tân Việt (Q.Tân Bình, TP.HCM), nơi mà cặp đôi trẻ này là người theo đạo Công giáo. Đám cưới này thu hút rất đông họ hàng và khách mời, người cũng đến nhà thờ để chụp hình trước giờ cử hành thánh lễ.
Chính xác lúc 15 giờ 30, vị giám mục đón chào cô dâu và chú rể, họ aduong lễ đường cùng với mọi người tham dự. Những bài hát ca đoàn trong lễ cưới tạo nên không khí trang nghiêm và ý nghĩa đặc biệt cho thánh lễ hôn phối.
Đặc biệt, thánh lễ hôn phối lần này được chủ tế bởi một vị giám mục. Cô dâu và chú rể lần lượt đọc bài thánh thư liên quan đến đời sống hôn nhân của họ trước lễ đường, với sự trang nghiêm tột độ. Sau khi hoàn thành các nghi lễ, vị giám mục cùng cặp đôi cử hành các nghi lễ trước sự chứng kiến của gia đình hai bên và tất cả mọi người tham dự lễ cưới. Vị giám mục chúc phúc cho cặp đôi trẻ và tuyên bố từ nay họ trở thành vợ chồng chính thức trước mặt Thiên Chúa và Giáo hội. Lễ cưới của người Công giáo cũng được gọi là bí tích hôn phối.
Bí tích hôn phối là gì?
Theo linh mục Phêrô Vũ Minh Hùng (Chánh xứ nhà thờ Vườn Xoài), đạo Công giáo có 7 phép bí tích, trong đó có bí tích hôn phối. Hôn nhân Công giáo là bí tích mà Chúa Giêsu đã lập ra để kết hợp hai tín hữu, một nam và một nữ, trở thành vợ chồng trước mặt Thiên Chúa và Hội thánh. Bí tích này cũng trợ giúp cho vợ chồng sống xứng đáng với ý muốn Chúa gọi họ.
Khi hai người kết hôn, họ trở thành vợ chồng theo luật tự nhiên và hôn nhân của họ là một khế ước có giá trị trước mặt Thiên Chúa.
“Qua bí tích hôn phối, tình yêu của vợ chồng được Thiên Chúa đóng ấn. Họ nhận được những ơn siêu nhiên giúp họ sống ơn gọi hôn nhân và gia đình. Bí tích hôn phối là điều rất thiêng liêng và trở thành dấu chỉ màu nhiệm của Đức Kitô kết hợp với Hội thánh”, linh mục giải thích.
Những nghi thức trong bí tích hôn phối
Theo chia sẻ của chánh xứ nhà thờ Vườn Xoài, để cử hành bí tích hôn phối, cặp đôi cần đáp ứng những điều kiện sau: cả nam và nữ đã rửa tội, tự nguyện muốn kết hôn (không bị ép buộc, không bị ngăn cấm bởi luật tự nhiên hoặc luật Hội thánh), và phải tuân theo thể thức của Hội thánh.
Đối với những người Công giáo, trước khi quyết định kết hôn, họ nên học giáo lý về hôn nhân để hiểu rõ về đặc tính của hôn nhân Công giáo. Sau khi hoàn thành khóa học, cả hai đến gặp cha xứ để làm các thủ tục cần thiết.
Hồ sơ đăng ký kết hôn theo đạo Công giáo bao gồm: giấy đăng ký kết hôn, giấy chứng chỉ rửa tội và lễ chinh án của cả nam và nữ, tờ khai hôn phối và thông báo hôn phối. Thông báo hôn phối có nghĩa là nếu cặp đôi quyết định kết hôn, họ phải thông báo cho cha xứ phía của cô dâu và cha xứ phía của chú rể biết, và thông báo sẽ được đọc trong ba chúa nhật liên tiếp tại hai giáo xứ.
Nghi thức bí tích hôn phối gồm 3 phần: thẩm vấn cặp đôi về sự tự do, yêu thương và đón nhận con cái Chúa ban; trao đổi lời thề hứa; và làm lễ và trao nhẫn cưới.
“Cặp đôi đọc lời thề trước mặt Chúa và tuyên thệ trước vị chứng hôn. Đây chính là bản chất của bí tích hôn phối. Câu lời thề đó là: ‘Tôi là A, nhận anh (em) B làm chồng (vợ) và hứa giữ lòng trung chung với anh (em), khi thịnh vượng hay khốn khó, khi ốm đau hay khỏe mạnh, để yêu thương và tôn trọng anh (em) suốt đời'”, cha xứ giải thích.
Cũng theo linh mục, ngày nay có nhiều người có những quan điểm sai lầm và khắt khe đối với hôn nhân khác tôn giáo. Một số người nghĩ rằng chỉ khi theo đạo Công giáo mới được phép kết hôn hoặc có thể kết hôn với ai mình muốn mà không cần tuân thủ các quy tắc. Những suy nghĩ này không phù hợp với ý muốn của Hội thánh Công giáo, và do đó, sẽ có phép điều chỉnh cho những hôn nhân khác tôn giáo.
Để được phép kết hôn khác tôn giáo, cặp đôi phải hiểu rõ và chấp nhận mục đích và đặc tính của hôn nhân theo giáo lý Công giáo. Người Công giáo cũng phải cam kết giữ đức tin của mình, đảm bảo rằng con cái sẽ được rửa tội và giáo dục trong Hội thánh Công giáo, và cần phải thông báo cho người không Công giáo biết về những điều đó.
“Trong hôn nhân khác tôn giáo giữa một người Công giáo và một người không Công giáo, có thể gặp nhiều khó khăn. Những sự khác biệt trong niềm tin và quan điểm về hôn nhân có thể dẫn đến căng thẳng trong gia đình, đặc biệt là về việc giáo dục con cái. Vì vậy, Hội thánh luôn yêu cầu sự thỏa thuận trước khi kết hôn khác tôn giáo”, linh mục Phêrô Vũ Minh Hùng phân tích.
Những đặc tính của hôn nhân Công giáo
Hôn nhân Công giáo có hai đặc tính chính. Thứ nhất, nó là đơn nhất, có nghĩa là một người vợ và một người chồng. Thứ hai, nó là bất khả phân ly, có nghĩa là không thể ly dị, trung thành và yêu thương nhau trọn đời.
“Trong đời sống hôn nhân, vợ chồng cần nhớ rằng sự liên kết với nhau không chỉ là quyết tâm của họ mà còn là kết quả của ơn Chúa. ‘Điều gì Thiên Chúa đã kết hợp, loài người không được phân ly’. Hội thánh không ngừng cầu nguyện cho những cặp vợ chồng trung thành với nhau. Ngược lại, Hội thánh trở nên trung tín với Chúa Giêsu nhờ sự chung thủy của vợ chồng”, linh mục giải thích.