Rằm tháng Giêng năm nay sẽ rơi vào ngày cuối tuần, thứ Bảy ngày 24/2/2024 Dương lịch. Vào ngày này, đa số các gia đình sẽ làm hai lễ cúng để tôn vinh Phật và tổ tiên. Tuy nhiên, vẫn có nhiều người băn khoăn không biết nên cúng rằm tháng Giêng trong nhà hay ngoài trời, và nếu cúng ở cả hai nơi thì nên cúng ở đâu trước?
Nên Cúng Rằm Tháng Giêng Trong Nhà Hay Ngoài Trời?
Theo chia sẻ của chuyên gia phong thủy Song Hà trên Báo Giáo dục Thời đại, việc cúng rằm tháng Giêng nên được tiến hành cả trong nhà và ngoài trời để biểu đạt lòng thành kính với thần linh, Phật, và tổ tiên.
Mâm cúng quan thần được đặt ở ngoài trời, trong khi mâm cúng gia tiên thì đặt ở trong nhà. Lễ cúng rằm tháng Giêng thường diễn ra vào giờ Ngọ, tức từ 11h đến 13h, ngày chính rằm – 15/1 Âm lịch. Gia chủ cần thực hiện việc cúng bái ngoài trời trước khi làm lễ cúng trong nhà.
Cúng Rằm Tháng Giêng Ngoài Trời
Lễ cúng rằm tháng Giêng ngoài trời nhằm cảm ơn trời đất, các vị thần và anh hùng dân tộc. Những ngôi nhà không có sân, có thể tổ chức lễ cúng ở gian giữa trong nhà hoặc sân thượng. Có một số gia đình có điều kiện về không gian thực hiện việc đặt bốn bàn lễ ở bốn hướng: Hướng bắc thờ Thượng đế, hướng nam thờ các vị thần, hướng tây thờ Phật, và hướng đông thờ các vị anh hùng có công với dân tộc.
Mâm cỗ cúng ngoài trời bao gồm:
- Mâm ngũ quả
- Hương (nên dùng 3 cây nhang to).
- 12 đĩa hoa đại diện cho 12 tháng trong năm.
- Đèn/nến – 24 hũ nến sáp vàng hoặc đỏ đại diện cho 24 tiết khí trong năm.
- Trầu cau, muối gạo, trà rượu, quần áo mũ thần nông giấy, lưỡi liềm giấy.
- Gà luộc
- Xôi hoặc bánh chưng
Cúng Rằm Tháng Giêng Trong Nhà
Mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng trong nhà có thể là cỗ chay hoặc mặn, hoặc cả hai – bao gồm cỗ mặn để cúng gia tiên và cỗ chay để cúng thần và Phật.
Mâm cỗ mặn cúng rằm tháng Giêng trong nhà dành cho gia tiên thường có 4 bát và 6 đĩa. Thông thường, 4 bát bao gồm canh măng, canh bóng, bát miến và mọc; 6 đĩa bao gồm thịt gà hoặc lợn luộc, giò/chả, nem, món xào, dưa hành, xôi hoặc bánh chưng. Mâm cỗ nên đa dạng với đầy đủ các vị: Vị mặn của nước chấm, vị cay của ớt, vị chua của đĩa dưa hành, và vị ngọt của bánh. Tất cả cùng tạo nên mâm cỗ đủ đầy, mang ý nghĩa yên ấm an lành, xua đi những điều không tốt trong năm mới.
Ngoài các món mặn, gia đình còn cần chuẩn bị các vật phẩm cúng: Hương, hoa, đèn nến, vàng mã, trầu cau, rượu.
Trên ban thờ Phật, các vật phẩm cúng phải là đồ chay thanh đạm và không quá nhiều. Với mỗi món ăn, gia chủ chỉ cần bày trong đĩa hoặc bát nhỏ. Các vật phẩm cúng thường bao gồm:
- Hoa quả, chè, xôi
- Món xào chay
- Các món đậu
- Canh măng nấm hoặc canh củ quả chay
- Bánh trôi nước
- Hương hoa, tiền vàng, đèn nến, trầu cau và rượu trắng
Trong mâm cỗ cúng cần có bánh trôi (chè trôi nước). Ý nghĩa của việc ăn bánh trôi trong ngày Tết Nguyên tiêu là mong muốn mọi việc trong năm được suôn sẻ và trôi chảy.
Tùy vào phong tục và điều kiện của từng gia đình mà mâm lễ có thể khác nhau. Cúng rằm tháng Giêng không cần thiết phải chuẩn bị mâm lễ đầy đủ, quan trọng là thể hiện tinh thần biết ơn và kính trọng Phật, thần linh, và tổ tiên.
FAQs
Q: Có nên cúng rằm tháng Giêng trong nhà và ngoài trời?
A: Có, việc cúng rằm tháng Giêng nên được tiến hành cả trong nhà và ngoài trời để biểu đạt lòng thành kính đối với thần linh, Phật, và tổ tiên.
Q: Khi cúng rằm tháng Giêng, nên cúng trong nhà trước hay cúng ngoài trời trước?
A: Gia chủ nên tiến hành việc cúng bái ngoài trời trước khi làm lễ cúng trong nhà.
Conclusion
Cúng rằm tháng Giêng là một nghi lễ truyền thống quan trọng trong văn hóa dân gian Việt Nam. Việc cúng trong nhà và ngoài trời đều mang ý nghĩa biểu đạt lòng thành kính và tri ân đối với thần linh, Phật, và tổ tiên. Với mâm cỗ cúng đa dạng và đầy đủ các món ăn, gia đình hy vọng một năm mới đầy tràn niềm vui và điềm lành.