Cúng Giao thừa (Trừ tịch) là một nghi lễ quan trọng với mỗi gia đình Việt Nam. Nó được tổ chức vào thời khắc kết thúc năm cũ và chào đón năm mới, mang ý nghĩa cầu mong sự bình an, may mắn, thịnh vượng và xua đi những khó khăn, đen đủi trong năm sắp tới. Thông qua cúng Giao thừa, người Việt tin rằng các vị quan hành khiển sẽ chuyển giao công việc cai trị hạ giới cho nhau.
Cúng ngoài trời hay trong nhà?
Theo truyền thống, cúng ngoài trời và cúng trong nhà đều được thực hiện trong lễ Giao thừa. Tuy nhiên, lễ cúng ngoài trời thường được tiến hành trước. Lý do là vào thời điểm này, các vị quan hành khiển vẫn đang đi thị sát dưới hạ giới và không thể vào tận bên trong nhà. Do đó, bàn cúng thường được đặt ở ngoài cửa chính mỗi gia đình. Đây được xem là lễ cúng giao thừa ngoài trời, nhằm đón quan hành khiển mới và tiễn quan hành khiển cũ. Sau khi hoàn thành lễ cúng ngoài trời, gia chủ sẽ tiến hành lễ cúng Giao thừa trong nhà.
Lễ cúng ngoài trời thường bao gồm xôi gà và hoa quả. Không cần dùng bát hương, người ta có thể cắm hương vào các đồ lễ cúng hoặc một bát gạo. Mâm lễ cúng ngoài trời cần chuẩn bị các lễ vật như mâm ngũ quả, nhang, hoa, đèn/nến, trầu cau, muối gạo, trà rượu, quần áo mũ nón thần linh, thủ lợn luộc, gà trống luộc, xôi và bánh chưng. Đặc biệt, gia chủ cần chú ý chọn gà trống mới bắt đầu tập gáy, chưa đạp mái, khỏe mạnh, mỏ vàng, mào cờ, chân gà màu vàng.
Các phong tục cúng Giao thừa ở từng miền
Tùy theo từng vùng miền, cúng Giao thừa cũng có những phong tục và đồ cúng khác nhau.
- Miền Bắc: Mâm cỗ thường tính theo bát, đĩa và có các món ăn như giò hầm măng lưỡi lợn, bóng nấu thập cẩm, miến lòng gà, mọc, xôi, bánh chưng và thịt gà trống thiến.
- Miền Trung: Mâm cúng có bánh chưng, bánh tét, dưa món, chả lụa Huế, thịt đông, gà bóp rau răm, chả Huế, thịt heo luộc và cá chiên.
- Miền Nam: Mâm cúng thường đơn giản hơn với các lễ vật như hương thắp, hoa, đèn, bánh mứt, trái cây và trà. Mâm mặn đầy đủ có thể bao gồm thịt heo luộc, gà luộc, xôi, bánh chưng và chè.
Những lưu ý quan trọng
Theo các chuyên gia phong thủy, trong lễ Giao thừa, Hỷ thần nằm ở hướng Đông Bắc và Tài thần nằm ở hướng Nam. Vì vậy, khi đặt lễ vật cúng ngoài trời, người cúng cần quay mặt về hướng Đông Bắc hoặc Nam chứ không đặt con gà hay đĩa xôi về hướng này. Điều quan trọng nhất khi cúng Giao thừa là thành tâm và chân thành.
Đối với các gia đình sống trong chung cư, việc cúng có thể tập trung trong nhà nếu không có đủ không gian dưới mặt đất. Tuy nhiên, nếu cần cúng ngoài trời, gia đình nên xuống dưới sân chung cư mà không nên cúng trên tầng. Việc cúng ngoài trời yêu cầu không gian có trời và có đất, do đó, lễ vật cần được đặt gần mặt đất. Cúng trên tầng cao của chung cư không đủ điều kiện được xem là cúng ngoài trời.
Sau khi hoàn thành lễ cúng Giao thừa, gia chủ cũng cần khấn Thổ công, tức là vị thần cai quản trong nhà.
Đó là những điều cần biết về việc cúng Giao thừa ngoài trời hay trong nhà. Hy vọng với nguồn thông tin này, bạn đã hiểu thêm về phong tục truyền thống của dân tộc Việt Nam. Nếu bạn muốn biết thêm thông tin về phim và giải trí, hãy ghé thăm Điểm tin phim-review phim chất lượng và tổng hợp tin tức giải trí.