Trong bài trước chúng ta đã tìm hiểu về các đạo Kitô giáo và sự khác biệt giữa chúng về mặt thần học, tín lý, giáo lý, bí tích và phụng vụ. Trong bài này, chúng ta sẽ đi sâu hơn vào những khác biệt căn bản giữa Công Giáo, Chính Thống và Tin Lành.
Chính Thống (Orthodoxy) và Công Giáo
Trước hết, chúng ta cần hiểu rằng cả ba nhánh Kitô giáo trên thế giới, từ nguồn gốc, đều thuộc Đạo Thánh của Chúa Kitô gọi chung là Kitô Giáo. Tuy nhiên, theo dòng thời gian, đã xảy ra những rạn nứt hay ly giáo và cải cách, dẫn đến sự phân chia thành ba nhánh chính: Công Giáo, Chính Thống và Tin Lành.
Tuy nhiên, cho đến nay, các nhóm ly khai trên vẫn chưa hiệp thông được với Giáo Hội Công Giáo vì còn nhiều khác biệt và trở ngại chưa được vượt qua. Trong câu hỏi này, chúng ta sẽ chỉ xem xét những khác biệt căn bản giữa ba nhánh Kitô giáo lớn trên đây.
Chính Thống (Orthodoxy)
Chính Thống, hay còn được biết đến như là Giáo Hội Chính Thống Đông Phương, có nguồn gốc từ Constantinople và đã lan rộng đến nhiều quốc gia khác như Nga, Albania, Bulgaria, Serbia và Ukraine. Mỗi quốc gia này có một Giáo Hội Chính Thống riêng, độc lập với những Giáo Hội Chính Thống khác. Tuy nhiên, Thượng Phụ Giáo Hội Chính Thống Thổ Nhĩ Kỳ ở Istanbul được coi là Thượng Phụ Đại Kết của các Giáo Hội Chính Thống Đông Phương.
Tín Lý và Thần Học: Giáo Hội Chính Thống đồng thuận và tôn trọng các giáo lý và tín điều được công nhận là chân chính và chân thực bởi các Công Đồng đại kết. Họ không công nhận tín điều về Đức Mẹ Vô Nhiễm Thai và Lên Trời Cả Hồn Xác, cũng như không công nhận quyền và vai trò lãnh đạo của Đức Giáo Hoàng.
Phụng Vụ: Giáo Hội Chính Thống sử dụng bánh có men và ngôn ngữ Hy Lạp trong phụng vụ thánh. Trong khi đó, Giáo Hội Công Giáo sử dụng bánh không men và ngôn ngữ Latinh, và hiện nay cũng sử dụng các ngôn ngữ khác.
Kỷ Luật Giáo Sĩ: Giáo Hội Chính Thống cho phép các phó tế và linh mục kết hôn trừ giám mục, trong khi tất cả các cấp bậc trong hàng giáo sĩ và tu sĩ Công Giáo áp dụng kỷ luật độc thân.
Công Giáo La Mã (Roman Catholicism)
Công Giáo La Mã là một trong những nhánh chính của Kitô Giáo. Công Giáo La Mã công nhận và khẳng định vai trò lãnh đạo của Đức Giáo Hoàng, hiện tại là Đức Thánh Cha Phanxicô. Công Giáo La Mã công nhận tín điều về Đức Mẹ Vô Nhiễm Thai và Lên Trời Cả Hồn Xác. Công Giáo La Mã và Chính Thống đều có bảy bí tích hữu hiệu.
Công Giáo và Chính Thống: Sự Bất Đồng
Trên cơ sở tín lý và quan điểm về vai trò lãnh đạo của Đức Giáo Hoàng, Công Giáo và Chính Thống vẫn chưa hiệp thông với nhau. Tuy nhiên, Công Giáo đã và đang nỗ lực để đạt được sự hiệp nhất với Chính Thống thông qua nỗ lực đại kết.
Tin Lành (Protestantism) và Công Giáo
Tin Lành là một nhánh giáo phái tách ra từ Công Giáo sau những cuộc cải cách tôn giáo vào thế kỷ 16 do Martin Luther chủ xướng tại Đức. Tin Lành không công nhận các bí tích quan trọng như Thêm Sức, Thánh Thể, Hòa Giải, Xức Dầu Bệnh Nhân và Truyền Chức Thánh vì không có nguồn gốc Tông Đồ và không có giám mục và linh mục có quyền truyền chức thánh.
Tin Lành chú trọng vào việc đọc và giảng Kinh Thánh, không công nhận vai trò trung gian của Giáo Hội trong việc hòa giải con người với Thiên Chúa qua bí tích tha tội. Họ tập trung vào việc tuyên xưng đức tin vào Chúa Kitô để được cứu rỗi.
Kết Luận
Mặc dù có những khác biệt và trở ngại, Giáo Hội Công Giáo và các nhóm Chính Thống và Tin Lành đều có niềm tin chung vào Chúa Kitô. Giáo Hội tiếp tục cầu nguyện và nỗ lực để đạt được sự hiệp nhất với những người có chung niềm tin nhưng hiện tại không hiệp thông với Giáo Hội Công Giáo.
Cùng chung tay cầu nguyện cho sự hiệp nhất giữa chúng ta, và hy vọng rằng một ngày không xa, chúng ta có thể hiệp nhất trong niềm tin vào Chúa Kitô trên nền tảng của các Tông Đồ.