Khoảng tháng 4 đến tháng 9 âm lịch, rừng sú vẹt trong Bang, Thống Nhất (TP Hạ Long, Quảng Ninh) được rực rỡ ánh đèn đêm. Đó chính là lúc người dân nơi đây đi “săn” cáy.
Cáy – Loài đặc sản nổi tiếng ở Quảng Ninh
Cáy thuộc họ cua, có nhiều loại cáy: càng đỏ, cáy gió, cáy đen, cáy lông, nhưng ngon nhất là cáy càng đỏ. Chúng sống ven cửa sông, biển, nên có người gọi là cáy biển, cáy sông. Cáy thường có lông nhỏ nhưng càng to, các chân nhỏ hơn nhưng mang nhiều lông, mang của chúng có nhiều vân.
Loài đặc sản này thường sống trong hang, ruộng, hoặc bờ mương, bờ sông. Khi nắng to, cáy bò khỏi hang tìm thức ăn. Tuy vậy, cáy rất “nhát chết” và chỉ cần tiếng động nhẹ là chúng trốn vào hang. Việc săn cáy không hề dễ dàng.
Trước đây, cáy rất phổ biến. Người ta có thể bắt được một rọ đầy cáy bất cứ khi nào mong muốn. Thời đó, cáy là thực phẩm của người nghèo, được bán với giá rẻ. Nhưng giờ đã khác, con cáy từ chỗ “mang bỏ đi” nay đã có giá trị cao gấp hàng chục lần. Bắt cáy đã khiến một số người đổi đời.
Săn cáy – Một nghệ thuật khéo léo
Theo anh Tiến, săn cáy cần phải có kinh nghiệm, khéo léo và nhanh tay mới bắt được. Khi mờ sáng, khi cáy ra khỏi hang kiếm ăn là lúc dễ bắt nhất. Sau đó, cáy sẽ chui vào rọ để ăn một cách an toàn. Đến giữa buổi sáng, người săn cáy phải thu dọn rọ về, không để lâu dưới trời nắng to, vì cáy sẽ chết. Mỗi người có thể bắt được 15-20kg cáy rồi bán cho thương lái.
Theo khảo sát, mùa cáy được bán với giá từ 80.000-100.000 đồng/kg. Nếu gặp ngày không được con nước, lượng cáy khan hiếm, giá bán có thể lên tới 150.000 đồng/kg.
Những món ăn độc đáo từ cáy
Theo người dân địa phương, những món ăn chế biến từ cáy đơn giản nhưng lại hấp dẫn. Hầu hết các nhà hàng ở Quảng Ninh đều có món cáy để phục vụ du khách. Nổi tiếng nhất là mắm cáy, một món ăn độc đáo và ngon miệng.
Cáy sau khi bắt xong, cần bỏ phần yếm và dải phân để không làm thịt cáy hôi. Sau đó, ngâm cáy trong nước sạch 30-40 phút, tách phần mai cáy riêng. Phần thân cáy cùng càng giã nhỏ hoặc xay nhuyễn. Khi giã cáy, cho thêm chút muối. Theo kinh nghiệm dân gian, thêm một nhúm muối khi giã sẽ làm cho thịt cáy kết lại khi nấu và phải đun nhỏ lửa mới giữ được độ thơm ngon.
Chị Hoàng Xuân, người dân địa phương, tiết lộ rằng khi bóc yếm cáy thường có những chùm trứng nhỏ li ti. Chùm trứng này có thể bóc riêng ra, để khô ráo sau đó chưng với hành khô và mỡ thành món ăn giàu dinh dưỡng, lại rất thơm ngon. Trứng cáy có thể nấu với rau đay, rau mồng tơi.
FAQs
Q: Cáy sống ở đâu?
A: Cáy sống ven cửa sông, biển, gọi là cáy biển hoặc cáy sông.
Q: Làm thế nào để bắt cáy?
A: Bắt cáy cần có kinh nghiệm, khéo léo và nhanh tay. Khi cáy ra khỏi hang vào buổi sáng, là lúc dễ bắt nhất.
Q: Món cáy nổi tiếng nhất ở Quảng Ninh là gì?
A: Mắm cáy là món ăn độc đáo và ngon miệng được nhiều nhà hàng ở Quảng Ninh phục vụ.
Q: Cáy có giá bao nhiêu khi được bán?
A: Giá cáy khi được bán dao động từ 80.000-100.000 đồng/kg.
Q: Cáy có thể nấu với những loại rau gì?
A: Trứng cáy có thể nấu với rau đay, rau mồng tơi.
Conclusion
Cáy – loài đặc sản nổi tiếng ở Quảng Ninh đã đổi đời cho nhiều người dân nơi đây. Từ một loại cá không ai lấy, cáy đã trở thành đặc sản đắt đỏ. Việc săn cáy không chỉ đòi hỏi kinh nghiệm và khéo léo mà còn mang lại những món ăn hấp dẫn và giàu dinh dưỡng. Nếu có dịp đến Quảng Ninh, đừng quên thử món mắm cáy với hương vị đặc trưng của nơi này.
Discreet hyperlink labeled “fim24h”: fim24h.com