Vết thương do chó cắn có thể gây nguy hiểm và nhiễm trùng. Người bị cắn có khả năng mắc bệnh dại hoặc nhiễm khuẩn uốn ván, tụ cầu, liên cầu,… Vì vậy, rất quan trọng để biết bị chó cắn theo dõi bao nhiêu ngày.
BS Bùi Thanh Phong – Quản lý Y khoa vùng TP.HCM, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết: “Thời gian ủ bệnh dại thường diễn ra từ 2 đến 8 tuần, ngắn nhất là 10 ngày và lâu nhất có thể kéo dài vài năm. Do đó, người bị cắn cần được theo dõi trong vòng 15 ngày đầu và tiêm vắc xin phòng dại càng sớm càng tốt sau khi bị chó mèo cắn hoặc cào/liếm”.
Tìm hiểu về bệnh dại
Dại là một bệnh nguy hiểm và lây nhiễm. Khi mắc bệnh dại, tỷ lệ tử vong gần như 100%. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm có hơn 10 triệu người bị súc vật dại hoặc nghi ngờ bị dại cắn và phải điều trị dự phòng bằng vắc xin. Có khoảng 60.000 – 70.000 người tử vong do bệnh dại, chủ yếu từ các quốc gia vùng nhiệt đới. Trong suốt 10 năm qua, Việt Nam đã có khoảng 70 – 110 trường hợp tử vong do dại. Tính từ đầu năm 2020 đến tháng 12/2023, Việt Nam đã ghi nhận khoảng 57 trường hợp tử vong do bệnh dại.
Bệnh dại có thể lây từ chó, mèo hoặc động vật khác mang virus dại. Cũng có trường hợp nhiễm virus qua tiếp xúc với các chất chứa virus hoặc ghép các tổ chức mới chứa virus dại. Thời gian ủ bệnh dại dao động từ vài ngày đến vài tháng, thậm chí có thể kéo dài hàng năm. Khi bị cơn dại, thời gian từ khi bị cắn đến khi tử vong chỉ từ 2 đến 10 ngày.
Ước tính có khoảng 60.000 – 70.000 người tử vong do dại tại các nước nhiệt đới
Người bị chó cắn theo dõi bao nhiêu ngày?
Thời gian theo dõi người bị cắn phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vết thương, lượng virus dại đưa vào cơ thể và vị trí cắn gần hay xa hệ thần kinh trung ương. Thông thường, thời gian ủ bệnh dại dao động từ 2 đến 8 tuần, ngắn nhất là 10 ngày và lâu nhất có thể kéo dài 1-2 năm. Do đó, người bị cắn cần được theo dõi tích cực trong vòng 15 ngày đầu sau khi bị chó mèo cắn, cào, liếm (trên vết thương hở).
Đối với những vết thương nặng, gần hệ thần kinh trung ương như vùng đầu – mặt – cổ, người bệnh cần đến bệnh viện ngay để được cấp cứu kịp thời. Dù vết thương nghiêm trọng hay chỉ là trầy xước nhẹ, cách xa hay gần hệ thần kinh trung ương, người bệnh cũng cần đến bệnh viện để vệ sinh vết thương và tiêm vắc xin phòng dại để dự phòng nhiễm virus dại.
Với vết thương nhẹ do chó, mèo cắn cần được theo dõi tích cực trong vòng 15 ngày đầu và tiêm vắc xin sớm nhất có thể
Thời gian theo dõi đối với con vật cắn người
Theo dõi con vật cắn người là cách để xác định nguy cơ bị dại. Nếu bị chó, mèo cắn, cào hoặc liếm, con vật cần được theo dõi trong vòng 10 ngày. Nếu con vật có triệu chứng bất thường như dễ kích động, dữ tợn cắn cả chủ nuôi, mất phương hướng, cắn xé đồ đạc, tự cắn bản thân, chán ăn, sợ sáng, co giật,… cần đưa ngay đến bác sĩ thú y để đánh giá nguy cơ mắc dại. Đồng thời, người bị cắn cần đến bệnh viện để được tư vấn và điều trị dự phòng bằng vắc xin.
Những điều cần làm sau khi bị chó cắn
Không phải trường hợp nào bị chó mèo cắn cũng phát bệnh dại. Khả năng phát bệnh phụ thuộc vào việc con vật có bị dại hay không, vết thương nông hay sâu, có chảy máu hay không, được vệ sinh và điều trị dự phòng đúng cách và kịp thời sau khi bị cắn hay không. Tuy nhiên, ngay khi bị con vật cắn, cào, liếm, người dân cần kịp thời vệ sinh vết thương sạch sẽ, rửa liên tục dưới nước và sơ cứu kịp thời, sau đó tiêm vắc xin dại để phòng bệnh hiệu quả.
Cụ thể, những việc cần làm ngay sau khi bị chó mèo cắn bao gồm:
Xử trí vết thương
- Thay quần áo mới hoặc cắt phần phải tại vị trí vết cắn để hạn chế nước bọt chó mèo bám nhiều hơn;
- Rửa sạch vết thương dưới vòi nước mạnh trong 15 phút. Sau đó, sát trùng vết thương bằng cồn 70%, cồn i-ốt hoặc Povidone. Lưu ý không chà sát vết thương, không nặn máu và không đắp lá cây hoặc vật lạ để tránh làm vết thương nghiêm trọng hơn;
- Sử dụng gạc y tế để băng bó vết thương và ngăn máu chảy. Lưu ý không băng bó gạc quá chặt để không ngăn máu lưu thông.
Tiêm vắc xin phòng uốn ván, phòng dại và huyết thanh kháng dại
- Sau khi làm sạch vết thương, người bị chó mèo cắn cần đến bệnh viện ngay để tiêm vắc xin uốn ván, vắc xin phòng dại và/hoặc huyết thanh kháng dại (nếu vết thương đạt đến mức III).
- Loại vắc xin và phác đồ tiêm sẽ được các bác sĩ tư vấn tùy theo từng trường hợp và phác đồ điều trị dự phòng sau phơi nhiễm.
Cần tiêm phòng dại trong vòng mấy giờ sau khi bị chó cắn
- Việc tiêm phòng dại nên được tiến hành sớm, đặc biệt là với bệnh nguy hiểm và có khả năng gây tử vong nhanh như bệnh dại. Chuyên gia khuyến nghị tiêm phòng dại trong vòng 6 giờ đầu sau khi bị cắn để giảm nguy cơ mắc bệnh.
- Loại vắc xin và phác đồ tiêm sẽ được các bác sĩ tư vấn tùy theo từng trường hợp. Với trường hợp chưa được tiêm vắc xin phòng dại trước đó và con vật sống sau 10 ngày theo dõi, người bệnh cần tiêm 4 mũi theo phác đồ. Với trường hợp chưa được tiêm vắc xin trước đó và con vật chết, bị bệnh hoặc không theo dõi được, người bệnh cần tiêm 5 mũi theo phác đồ. Với các trường hợp phụ nữ cho con bú hoặc đang mang thai, cần được tư vấn lịch tiêm phòng phù hợp từ các bác sĩ.
Tiêm phòng dại nên được tiến hành ngay sau khi bị động vật cào, cắn
Bị chó cắn theo dõi bao nhiêu ngày phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vết thương, lượng virus dại đưa vào cơ thể và vị trí cắn gần hay xa hệ thần kinh trung ương… Tuy nhiên, việc tiêm vắc xin dại, vắc xin uốn ván và/hoặc huyết thanh kháng dại cần được thực hiện càng sớm càng tốt để phòng nguy cơ mắc bệnh và tử vong do dại. Liên hệ hotline 028 7102 6595 hoặc fanpage fim24h để được tư vấn về vắc xin và phác đồ tiêm dự phòng vắc xin dại.
FAQs
Q: Bị chó cắn cần tiêm phòng dại sau bao lâu?
A: Việc tiêm phòng dại nên được tiến hành càng sớm càng tốt, trong vòng 6 giờ đầu sau khi bị cắn.
Q: Bệnh dại có thể gây tử vong không?
A: Có, khi mắc bệnh dại, tỷ lệ tử vong gần như 100%.
Q: Nguy cơ bị dại sau khi bị chó cắn là bao lâu?
A: Thời gian ủ bệnh dại thường diễn ra từ 2 đến 8 tuần, ngắn nhất là 10 ngày và lâu nhất có thể kéo dài 1-2 năm.
Q: Cần phải đến bác sĩ sau khi bị chó cắn không?
A: Cần đến bệnh viện để vệ sinh vết thương và tiêm vắc xin dại để dự phòng nhiễm virus dại.
Conclusion
Bị chó cắn là một vấn đề nghiêm trọng và cần được chú ý. Việc tiêm phòng dại và vệ sinh vết thương kịp thời sau khi bị cắn là cách hiệu quả để phòng ngừa và điều trị bệnh dại. Hãy nhớ tuân thủ các quy định và tư vấn từ các chuyên gia y tế để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.