Chỉ số GI thực phẩm – Cách chọn thực phẩm phù hợp cho bệnh nhân đái tháo đường

Khái niệm chỉ số GI

Chỉ số GI, hay glycemic index, là một chỉ số có thể đánh giá tốc độ tăng đường huyết sau khi ăn các loại thực phẩm giàu carb như tinh bột và đường. Chỉ số GI có 3 cấp độ: thấp, trung bình và cao.

Các loại thức ăn có chỉ số GI cao chứa carb hấp thụ nhanh, làm tăng đường huyết rất nhanh sau khi ăn, nhưng sẽ giảm trở lại nhanh chóng sau đó. Ngược lại, thực phẩm với chỉ số GI thấp làm tăng đường huyết từ từ và duy trì một nguồn năng lượng ổn định, có lợi cho sức khỏe.

Bệnh nhân đái tháo đường cần tìm các loại thực phẩm với chỉ số GI thấp để kiểm soát lượng đường huyết. Những loại thực phẩm này cũng hỗ trợ cải thiện quá trình chuyển hóa lipid, rất phù hợp với bệnh đái tháo đường typ 2.

Theo Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ, chỉ số GI tốt cho bệnh nhân đái tháo đường là:

• Trước khi ăn: Khoảng 90 – 130mg/dl (tức khoảng 5 – 7,2 mmol/l).
• Sau khi ăn từ 1 giờ đến 2 giờ: Tốt nhất là < 180mg/dl (10 mmol/l).
• Trước khi đi ngủ: Dao động từ 110 – 150mg/dl (tức 5 – 8,3 mmol/l).

Cách chọn thực phẩm phù hợp với bệnh nhân đái tháo đường

Người bị đái tháo đường cần chú ý ưu tiên thực phẩm có chỉ số GI thấp để kiểm soát lượng đường huyết một cách hiệu quả. Chỉ số đường huyết trung bình ổn định từ 56 đến 69.

Những dạng thực phẩm có chỉ số < 55 giúp lượng đường huyết tăng và giảm từ từ và đều đặn, duy trì nguồn năng lượng ổn định và tốt cho sức khỏe. Món ăn cân đối chất xơ và bột đường giúp duy trì chỉ số đường huyết ổn định sau bữa ăn. Thức ăn có chỉ số GI cao sẽ làm tăng đường huyết đột ngột và không tốt cho sức khỏe.

Người bệnh nên ưu tiên thực phẩm có chỉ số GI < 55 như rau củ quả giàu chất xơ và không quá ngọt. Đây là những thực phẩm hấp thụ vào máu từ từ và không gây tác động nghiêm trọng cho bệnh nhân.

Thực phẩm có chỉ số GI > 70 sẽ làm tăng đường huyết nhanh chóng. Cần hạn chế đồ ngọt, nước ngọt có gas, hoa quả sấy khô,… Những thực phẩm có chỉ số GI từ 56 đến 69 được coi là trung bình và chỉ nên sử dụng vừa phải, ví dụ như các loại hoa quả ngọt.

Gợi ý thực phẩm chỉ số GI thấp tốt cho sức khỏe

• Bưởi (GI = 25): Cung cấp vitamin C, nâng cao sức đề kháng.
• Sữa tươi (GI = 40): Hạn chế hoạt tính của enzym tạo cholesterol.
• Sữa đậu nành (GI = 43): Duy trì hệ miễn nhiễm, giảm cholesterol và đường huyết.
• Nước mơ (GI = 57): Thúc đẩy quá trình chuyển hóa oxy, hỗ trợ sự phục hồi tế bào.
• Cà chua (GI = 30): Cân bằng đường huyết, giảm cân.
• Nước ép táo (GI = 15): Giữ nước cần thiết, làm sạch đường ruột, cân bằng hệ vi sinh.
• Cam (GI = 43): Giàu vitamin C, canxi, K, acid citric, giảm sự tích lũy độc tố.
• Đào (GI = 50): Cải thiện tiêu hóa, ức chế hấp thu chất béo.

• Cháo yến mạch (GI = 50): Hỗ trợ hoạt động tiêu hóa.
• Kiwi (GI = 50): Kiểm soát lượng đường huyết.
• Chuối (GI = 55): Giúp đốt cháy chất béo, tăng tốc trao đổi chất.

Những lưu ý quan trọng khi chọn thực phẩm

Thực đơn dành cho bệnh nhân đái tháo đường cần đa dạng và phù hợp. Cần đảm bảo số lượng và loại thực phẩm đầy đủ để duy trì cân nặng ở mức hợp lý.

Các bữa ăn cần có đủ bột đường, đạm, chất béo và chất xơ để đường huyết được hấp thu từ từ. Bổ sung chất xơ trong rau xanh để duy trì sự ổn định của đường huyết. Các loại n-3 béo có lợi cho sức khỏe tim mạch của bệnh nhân. Tránh sữa ít béo có đường palatinose và chất xơ hòa tan để không tăng cao đường huyết.

Nên tránh thực phẩm công nghiệp và thực phẩm đóng hộp. Trái cây đóng hộp cũng không thích hợp cho bệnh nhân đái tháo đường. Món ăn nhanh, nhiều dầu mỡ sẽ làm tăng đường huyết và không tốt cho sức khỏe.

Người bệnh cần bổ sung thực phẩm có chỉ số GI thấp để tốt cho sức khỏe và cải thiện bệnh. Để có phác đồ điều trị đúng và phù hợp, nên đến chuyên khoa Nội tiết Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được tư vấn.

Để đảm bảo sức khỏe tốt nhất, nên theo dõi chỉ số đường huyết định kỳ tại bệnh viện hoặc tại nhà thông qua dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi của MEDLATEC. Gọi đến số 1900 56 56 56 để đặt lịch xét nghiệm và được tư vấn thêm.

FAQs

1. Chỉ số GI là gì?
   Chỉ số GI đo tốc độ tăng đường huyết sau khi ăn các loại thực phẩm giàu carb.

2. Loại thực phẩm nào có chỉ số GI tốt cho bệnh nhân đái tháo đường?
   Các loại thực phẩm có chỉ số GI thấp như bưởi, sữa đậu nành, nước mơ, cà chua, nước ép táo, cam, đào…

3. Làm thế nào để duy trì đường huyết ổn định?
   Chọn thực phẩm có chỉ số GI thấp, đa dạng và phù hợp thực đơn, bổ sung chất xơ và chất béo tốt.

4. Có những gì cần tránh khi chọn thực phẩm cho bệnh nhân đái tháo đường?
   Tránh thực phẩm công nghiệp, thực phẩm đóng hộp và món ăn nhanh.

Conclusion

Chỉ số GI của thực phẩm là một tiêu chí quan trọng khi chọn thực phẩm cho bệnh nhân đái tháo đường. Chọn các loại thực phẩm có chỉ số GI thấp giúp kiểm soát đường huyết và cải thiện sức khỏe tổng quát. Hãy chọn những thực phẩm có lợi và tuân thủ chế độ ăn uống phù hợp để duy trì một nguồn năng lượng ổn định và tốt cho sức khỏe của bạn.