Gan nhiễm mỡ là một vấn đề phổ biến và có thể xảy ra ở cả những người uống rượu và không uống rượu. Thường không có triệu chứng rõ ràng, bệnh chỉ được phát hiện thông qua siêu âm gan và xét nghiệm máu. Gan nhiễm mỡ có thể dẫn tới những biến chứng nguy hiểm như viêm gan, xơ gan và ung thư gan nếu không được điều trị kịp thời.
Gan nhiễm mỡ là gì?
Gan nhiễm mỡ là tình trạng chất béo tích tụ trong gan vượt quá mức bình thường (từ 5% đến 10% trọng lượng gan), làm ảnh hưởng đến hoạt động của gan. Bệnh được chia thành 2 loại chính:
- Gan nhiễm mỡ do rượu (ALD): Bệnh sẽ được cải thiện khi ngừng uống rượu. Tuy nhiên, nếu không điều trị, bệnh có thể gây ra những vấn đề nguy hiểm như sưng gan, xơ gan, suy gan và có thể dẫn tới tử vong. Nếu kèm theo các yếu tố như béo phì, suy dinh dưỡng, hoặc bị nhiễm siêu vi mạn tính như viêm gan siêu vi B, C, nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng lên nếu tiếp tục uống rượu.
- Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD): Có 2 loại gan nhiễm mỡ không do rượu khác nhau. Gan nhiễm mỡ đơn thuần là khi gan có mỡ nhưng không gây viêm hoặc tổn thương tế bào gan. Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH) là tình trạng nặng hơn, có thể dẫn tới xơ gan và ung thư gan. Khoảng 20% trường hợp gan nhiễm mỡ không do rượu tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ không do rượu.
Để chẩn đoán gan nhiễm mỡ, người bệnh cần thực hiện một số xét nghiệm như xét nghiệm máu, siêu âm gan, cắt lớp (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc sinh thiết gan.
Cách điều trị gan nhiễm mỡ theo y khoa và tại nhà
1. Sử dụng thuốc trị gan nhiễm mỡ
Hiện tại, ít thuốc được chấp thuận để điều trị gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, vitamin E là một loại thuốc được khuyến cáo để cải thiện chức năng gan ở những người không mắc bệnh tiểu đường. Ngoài ra, người bệnh có thể sử dụng các loại thuốc khác nhằm kiểm soát các vấn đề liên quan đến bệnh.
2. Điều trị khi gan nhiễm mỡ gây biến chứng
Nếu gan nhiễm mỡ đã tiến triển thành các biến chứng như viêm gan mạn tính hoặc xơ gan, người bệnh cần được điều trị bằng thuốc phù hợp. Mục tiêu của việc điều trị là làm chậm quá trình diễn tiến của bệnh và ngăn ngừa sự phát triển biến chứng.
3. Điều trị gan nhiễm mỡ kết hợp với các bệnh lý nền
Các bệnh lý nền như tiểu đường, bệnh tuyến giáp, bệnh tim mạch, rối loạn chuyển hóa có thể khiến gan nhiễm mỡ tiến triển nhanh hơn và gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nặng nề hơn. Do đó, nếu bạn mắc các bệnh lý nền này kèm theo gan nhiễm mỡ, hãy tập trung điều trị bệnh lý nền để đồng thời giảm nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Cách điều trị gan nhiễm mỡ tại nhà không dùng thuốc
Vì chưa có thuốc đặc trị cho gan nhiễm mỡ, người bệnh có thể tham khảo các phương pháp điều trị tại nhà dưới đây. Những phương pháp này không chỉ giúp kiểm soát gan nhiễm mỡ mà còn tăng cường sức khỏe chung.
1. Thay đổi chế độ ăn uống
Thay đổi thói quen ăn uống có thể giúp giảm lượng chất béo trong gan. Bạn có thể:
- Tăng cường trái cây và rau xanh trong bữa ăn.
- Ăn nhiều cá hơn thay vì thịt.
- Ăn thực phẩm giàu chất xơ.
- Hạn chế thực phẩm nhiễm mỡ và thức ăn chứa nhiều carbohydrate như đường.
- Uống đủ nước.
- Giảm tiêu thụ đồ ngọt và muối.
- Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa như đồ chiên rán và đồ ăn có năng lượng cao.
- Thêm 1 tách cà phê nhỏ vào bữa sáng (mặc dù chưa có khẳng định chắc chắn, nhưng các nhà khoa học tin rằng cà phê có thể giảm nguy cơ viêm gan).
2. Thay đổi thói quen sống
Nếu bạn biết cách kiểm soát các yếu tố góp phần làm bệnh nặng hơn thông qua thay đổi lối sống, bạn sẽ giảm bớt lo lắng khi mắc gan nhiễm mỡ.
- Tập thể dục đều đặn: Không chỉ giúp giảm cân và nâng cao sức khỏe, việc vận động thường xuyên còn giúp cải thiện tinh thần. Hãy tạo thói quen vận động 30 phút mỗi ngày với cường độ vừa phải như đi bộ, đạp xe,… Tất cả đều hỗ trợ trong việc chữa trị gan nhiễm mỡ, ngay cả khi bạn chưa giảm cân.
- Không hút thuốc: Thuốc lá có thể tăng nguy cơ mắc các vấn đề như đau tim và đột quỵ. Vì vậy, bỏ thuốc là điều cần thiết để cải thiện sức khỏe chung.
3. Hạn chế việc uống bia rượu
Tốt nhất là không uống bia rượu. Bia rượu là một trong những nguyên nhân chính gây tổn thương và hủy hoại tế bào gan do tích tụ chất béo trong gan. Vì vậy, hạn chế việc uống bia rượu trong quá trình điều trị và hạn chế tối thiểu sau khi khỏi bệnh để tránh làm nặng thêm tình trạng gan nhiễm mỡ của bạn.
4. Kiểm soát cân nặng
Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, việc kiểm soát cân nặng là không thể thiếu trong việc chữa trị gan nhiễm mỡ. Bạn cần giảm lượng calo tiêu thụ hàng ngày và tăng cường hoạt động thể chất để giảm cân. Mục tiêu lý tưởng là giảm 10% trọng lượng cơ thể, nhưng đã giảm từ 3-5% cũng đã cải thiện lượng chất béo trong gan đáng kể. Lưu ý rằng cần giảm cân từ từ, không nên giảm đột ngột, vì điều này sẽ gây hại cho gan. Trong trường hợp bạn đã cố gắng nhiều nhưng cân nặng vẫn không giảm, hãy tìm sự tư vấn từ bác sĩ.
5. Tiêm phòng vi-rút viêm gan A, B
Tiêm ngừa vaccine viêm gan A, B đúng hẹn giúp ngăn ngừa vi-rút gây bệnh và bảo vệ gan. Ngoài ra, việc tiêm phòng cúm hàng năm cũng rất quan trọng.
FAQs
Q: Bệnh gan nhiễm mỡ có thể chữa khỏi được không?
A: Có thể! Gan có khả năng tự phục hồi tốt. Vì vậy, nếu bạn kiêng uống rượu hoặc giảm cân thành công, bạn có thể cải thiện tình trạng mỡ tích tụ và viêm gan, từ đó giúp đảo ngược tổn thương gan.
Q: Gan nhiễm mỡ phải điều trị trong bao lâu?
A: Thời gian điều trị gan nhiễm mỡ phụ thuộc vào tình trạng bệnh và khả năng điều chỉnh lối sống của từng người. Đối với gan nhiễm mỡ do rượu, tổn thương gan có thể giảm qua xét nghiệm sau ít nhất 2 tuần kiêng uống rượu.
Trung tâm Nội soi & Phẫu thuật nội soi tiêu hóa của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là đơn vị y tế uy tín, cung cấp dịch vụ thăm khám và điều trị cao cấp, hiệu quả cho các bệnh nhân mắc các vấn đề về gan từ nhẹ đến nặng. Với đội ngũ bác sĩ Nội – Ngoại – Nội soi tiêu hóa chuyên môn cao và thiết bị y tế hiện đại, chúng tôi cam kết mang lại sự chăm sóc tốt nhất cho quý bệnh nhân.
Để đặt lịch thăm khám và điều trị gan tại Trung tâm Nội soi & Phẫu thuật nội soi tiêu hóa của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, xin vui lòng liên hệ qua fim24h.
Dù bạn không thể điều trị gan nhiễm mỡ một cách hoàn toàn tại nhà, nhưng những phương pháp trên có thể giúp kiểm soát bệnh hiệu quả và giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Việc điều trị cần kết hợp giữa dùng thuốc (nếu cần) và các phương pháp tại nhà. Nếu bạn muốn bổ sung bất kỳ sản phẩm hỗ trợ nào, bao gồm cả sản phẩm từ thảo dược, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn và tránh các tác dụng phụ không mong muốn.