Các bệnh lý khác như cảm cúm, viêm họng, viêm đường hô hấp thường bị nhầm lẫn với ung thư vòm họng giai đoạn 1, khiến cho việc chẩn đoán bị trì trệ và việc điều trị không kịp thời, dẫn đến sự tiến triển của bệnh. Khi phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu, tỷ lệ khỏi bệnh cao và thời gian sống còn được kéo dài. Ước tính cho thấy hơn 80% bệnh nhân có thể sống trên 5 năm.
1. Khái lược về ung thư vòm họng
Ung thư vòm họng (Nasopharyngeal Carcinoma – NPC) là một dạng bệnh ác tính xuất phát từ các tế bào ở khu vực cao nhất của hầu họng, nằm ngay phía sau mũi. Ung thư vòm mũi họng thường là loại ung thư biểu mô không biệt hóa và là một trong những loại ung thư phổ biến và có tính chất địa phương.
Nguyên nhân chính gây ra ung thư vòm họng gồm có:
- Virus Epstein-Barr (EBV): Sự tăng cao của kháng huyết thanh anti-EBV trong máu của bệnh nhân ung thư vòm họng và sự có mặt của ADN virus trong nhân các tế bào ung thư cho thấy virus này là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh ung thư vòm họng.
- Virus HPV (Human Papillomavirus) là một loại virus phổ biến gây ra các bệnh lây truyền qua đường tình dục và cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ra ung thư vòm họng. Các loại virus HPV có liên quan đến ung thư vòm họng là HPV 16 và HPV 18. Khi virus HPV xâm nhập vào cơ thể, nó có thể gây ra sự biến đổi gen trong các tế bào vòm họng, dẫn đến sự phát triển của ung thư vòm họng.
- Yếu tố môi trường: Thức ăn giàu các chất nitrosamine như thịt muối, thịt hun khói có thể dễ dàng bay hơi và được biết đến là tác nhân gây ung thư biểu mô mũi, xoang.
- Sử dụng thuốc lá và rượu bia quá mức có thể là nguyên nhân gây ung thư vòm họng, cũng như kích thích sự tái phát của EBV.
- Bất thường nhiễm sắc thể: Nghiên cứu về biến đổi di truyền ở bệnh nhân ung thư vòm mũi họng đã xác định tổn thương trên các nhiễm sắc thể 3p, 9p, 11q, 13a, 14q và 16q, ảnh hưởng tới vùng chứa các gen ức chế hình thành u.
Phát hiện sớm ung thư vòm họng giúp cho việc điều trị được bắt đầu ngay từ khi bệnh còn ở giai đoạn sơ khởi, khi đó tỷ lệ chữa khỏi là rất cao. Khi phát hiện sớm, việc điều trị còn dễ dàng hơn và đòi hỏi ít phương pháp can thiệp hơn, giúp giảm đau và tăng cơ hội tiến hành chữa trị thành công, giúp cho người bệnh và gia đình có thời gian chuẩn bị tâm lý và vật chất để đối mặt với quá trình điều trị và chăm sóc sức khỏe. Ngược lại, phát hiện ung thư vòm họng trong giai đoạn muộn có thể gây nhiều vấn đề khác nhau và có thể buộc người bệnh phải đến các ca phẫu thuật lớn hơn và điều trị y tế phức tạp hơn.
Ở giai đoạn đầu của ung thư vòm họng, có rất ít hoặc thậm chí là không có triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, có thể xuất hiện một số dấu hiệu không đau và chưa được chú ý đến như:
- Chảy máu sau khi gãi vòm họng hoặc nhổ tắc
- Ho có thể kéo dài hoặc không thể chữa khỏi bằng các loại thuốc thông thường
- Cảm giác đau hoặc khó nuốt, đặc biệt là khi ăn thực phẩm cứng, lạnh hoặc nóng.
- Sự khó khăn khi thở
- Các vết loét hoặc vết thương ở vòm họng.
Nếu có các triệu chứng trên, nên đi khám ngay lập tức để được kiểm tra sức khỏe và xét nghiệm. Phát hiện sớm ung thư vòm họng có thể giúp điều trị sớm và cải thiện tỷ lệ sống sót và chữa khỏi.
2. Dấu hiệu ung thư vòm họng giai đoạn 1
Giai đoạn đầu của ung thư vòm họng là giai đoạn sớm nhất khi khối u vẫn nhỏ và chưa lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Ở giai đoạn này, ung thư vòm họng có thể không gây ra các triệu chứng rõ ràng hoặc chỉ gây ra một số triệu chứng như khó nuốt, ho, đau vòm họng hoặc vạch đỏ trên vòm miệng. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện kịp thời và điều trị, ung thư vòm họng tiếp tục phát triển và lan rộng ra các bộ phận lân cận. Giai đoạn 1 của ung thư vòm họng là khi khối u đã bắt đầu phát triển và lan sang một phần của vòm họng như hầu họng, khoang mũi,…
Một số triệu chứng của ung thư vòm họng ở giai đoạn 1 có thể bao gồm: khó nuốt, đau vòm họng hoặc tai, ho, hắt hơi hoặc khó thở. Tuy nhiên, các triệu chứng này cũng có thể xuất hiện ở các bệnh lý khác và không chỉ xuất hiện ở ung bai toan voi.