Dù biết rằng nhiều phong tục truyền miệng ngày Tết có phần phi lý và không thể chứng minh được giá trị thực, nhưng vẫn có nhiều gia đình Việt giữ nếp kiêng kỵ vì niềm tin rằng “đầu xuôi đuôi lọt” và “có kiêng có lành”. Những tập tục này thường được truyền miệng trong dân gian và không được kiểm chứng bởi các chuyên gia tôn giáo từ Đại học Quốc gia TP.HCM.
Mua muối
“Cầu muối đầu năm, cầu vôi cuối năm” là câu nói quen thuộc từ xưa. Người Việt tin rằng muối có khả năng trừ tà ma và làm mối quan hệ trở nên đậm đà, mặn nồng. Vì vậy, ngày mùng 1 Tết, người Việt thường ra chợ mua muối để cầu mong mối quan hệ được tốt đẹp.
Đi lễ chùa
Trong ngày mùng 1 Tết, người theo Phật giáo thường có thói quen đi viếng chùa. Từ thời khắc giao thừa cho đến gần hết ngày mùng 1, nếu sức khỏe và thời gian cho phép, người ta đi viếng đến 10 hoặc thậm chí 15-20 ngôi chùa. Ngày đầu năm, người ta đến chùa để cầu chúc điều tốt đẹp cho nhau, cho đất nước và cho thế giới. Tuy nhiên, kết quả thu được phụ thuộc vào nỗ lực của mỗi cá nhân và tập thể.
Hái lộc
Ngày đầu năm, việc đi lên chùa hái lộc hoặc lì xì lấy lộc được coi là đồng tiền nền tảng cho sự nghiệp chân chính. Điều này nhắc nhở những người tiếp nhận lộc phải có sự nỗ lực chân chính, không tin vào may rủi và không để cuộc sống của mình phụ thuộc vào sự cứu trợ từ người khác. Tất cả hạnh phúc và khổ đau, giàu sang hay nghèo khổ đều phụ thuộc vào cách mình sống.
Kiêng tang ma
Theo quan niệm của người Việt, nhà nào có tang không được đi chúc Tết gia đình khác, mà chỉ ở nhà đón khách đến chúc Tết. Người Việt tin rằng việc người có tang đi chúc Tết sẽ ảnh hưởng đến niềm vui chung của Tết.
Kiêng mặc quần áo màu trắng hoặc đen
Dân gian cho rằng màu trắng và màu đen là màu của tang ma, nên tránh mặc những màu này vào ngày Tết. Tuy nhiên, hiện nay, màu trắng và màu đen đang được nhiều người ưa chuộng vì tính đơn giản, dễ phối đồ, không kén chọn người mặc. Vì vậy, tập tục này đang dần mai một.
Kiêng quét nhà, đổ rác trong ngày Tết
Theo truyền miệng, nếu quét nhà trong 3 ngày Tết, may mắn và tài lộc đầu năm sẽ trôi khỏi nhà. Do đó, chiều ngày 30 Tết, nhiều gia đình thường dọn dẹp sạch sẽ để không phải làm việc này trong 3 ngày đầu năm. Nếu phải quét nhà vào ngày Tết, người Việt thường quét vào một góc nhà và chờ tới ngày cúng ông bà mới có thể vứt đi.
Kiêng làm vỡ đồ đạc
Một số gia đình Việt tin rằng nếu chén bát, ly tách hay đồ sành sứ bị vỡ, sứt mẻ trong những ngày đầu năm, đó là dấu hiệu của điềm xui và gia đình có thể gặp rủi ro, bất hòa trong năm mới. Không chỉ trong ngày Tết, nhiều người còn cho rằng khi ly chén bể cũng là dấu hiệu xấu.
Kiêng nói to, cãi nhau
Tết Nguyên Đán là dịp quây quần sum họp gia đình, và mọi gia đình đều mong muốn không khí ấm cúng, hạnh phúc kéo dài cả năm. Vì vậy, người Việt tin rằng trong ngày Tết, không nên nói to hay cãi nhau, để tạo nên không khí vui vẻ của ngày Xuân.
Kiêng ăn thịt chó, vịt, chuối, trứng vịt lộn
Người Việt kiêng ăn những món này trong ngày Tết, bởi vì những món ăn này liên kết với điều không may mắn. Riêng “chuối”, vì cách phát âm thành “chúi” mang ý nghĩa thất bại hoặc rơi xuống, nên người ta kiêng cữ. Ngược lại, trứng vịt lộn được coi là món giải xui phổ biến.
Ngoài ra, có nhiều điều kiêng cữ khác như không nói xấu, không đi xui, không quét nhà vào mồng 5, không từ chối ăn uống khi đi chúc Tết, và trẻ em phải về trước giao thừa để tránh là người đạp đất.
Chùa Giác Ngộ (TP.HCM) nhấn mạnh rằng nhiều phong tục kiêng kỵ là mê tín và không được khuyến khích trong Phật giáo. Thực tế, các chùa thường quét dọn và rút chân nhang để giữ không gian trong sạch từ Tết tới Rằm tháng Giêng. Thượng tọa Thích Nhật Từ của chùa Giác Ngộ cũng kêu gọi người Việt hiểu rõ điều nên và không nên làm, và dũng cảm từ bỏ những tập tục không có cơ sở khoa học.
Đây là những phong tục dân gian vừa thú vị vừa đáng để khám phá trong ngày Tết. Dẫu biết nhiều trong số đó chỉ là niềm tin của dân gian, nhưng tất cả đều mang một ý nghĩa tốt đẹp về mong muốn được một năm mới an lành và may mắn.
Điểm tin phim-review phim chất lượng và tổng hợp tin tức giải trí